جزيیات یارانه نقدی اعلام خواهد شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید. یارانه نقدی در سال جدید افزایش می یابد. یارانه نقدی بیش از بیست میلیون نفر فروردین ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت کردند. کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.
پس از اصلاح ارز ترجیحی در اوایل سال گذشته، ابتدا حمایت نقدی برای افزایش قدرت خرید خانوارها در دستور کار دولت قرار گرفت و اعلام شد پس از برقراری سامانههای مورد نیاز برای تخصیص یارانه کالایی، طرح کالابرگ اجرا خواهد شد که پس از اجرای آزمایشی این طرح در 4 استان هرمزگان، قزوین، مرکزی و گیلان، سرانجام از نیمه اسفند ماه سال گذشته کالابرگ الکترونیکی در سراسر کشور اجرا شد.
کالابرگ الکترونیکی به این گونه است که شهروندان میتوانند با هر کارتبانکی که به نام سرپرست خانوار است خرید کنند و نیاز نیست حتما کارت یارانه به همراه داشته باشند و استفاده از اعتبار کالابرگ الکترونیکی کاملا اختیاری است و یارانه هیچ کسی قطع نمیشود و خانوارها میتوانند یک ماه زودتر از مبلغ یارانه خودشان خرج کنند و چنانچه تمایل به خرید کالا به صورت الکترونیکی نبود، همچنان امکان برداشت نقدی یارانه واریزی ماههای آینده وجود دارد.
مزیت کالابرگ الکترونیکی این است که سطحی مشخص از مصرف با قیمت ثابت در بازه زمانی مشخصی تعیین می کند که این موضوع اطمینان نسبی از قدرت خرید مواد غذایی به خانوار میدهد، با این حال این شیوه با همه مزایایی که دارد اشکالاتی هم دارد که باعث شد مردم استقبال خوبی از این طرح نداشته باشند.
اواخر اسفندماه سال گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود: در استانهایی که به صورت نمونه طرح کالابرگ را اجرا کردیم استقبال گسترده نشد، اما ما مکلف هستیم زیرساخت و بستر را برای کل کشور آماده کنیم.
پس از اجرای سراسری کالابرگ الکترونیکی در کشور مدیرعامل شرکت خدمات فناوری اطلاعات رفاه ایرانیان گفته بود: بیتردید در جریان اجرای هر طرحی کم و کاستیهایی وجود دارد و زمانبندی، برنامهریزی و زیرساختها در این زمینه موثر است که رفته رفته طرح را بهتر و پختهتر میسازد.
برای اطلاع از آخرین وضعیت اجرای کالابرگ الکترونیکی در کشور با علیرضا عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفتگو کردیم.
علیرضا عسگریان گفت: پیش بینی میکنیم امسال قبل از اتمام فصلی که در آن قرار داریم مرحله جدید کالابرگ الکترونیکی را اجرا کنیم.
وی افزود: این مرحله به احتمال زیاد به غیر از یارانه، مبالغی هم برای کمک به سه دهک اول به همراه دارد و بعد از آن به دهکهای بالاتر تسری پیدا خواهد کرد.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص زمان دقیق اجرای مرحله جدید کالابرگ الکترونیکی گفت: این موضوع نیازمند تامین منابع مورد نیاز است تا اجرای مرحله جدید عملیاتی شود.
عسکری با بیان اینکه مرحله جدید کالابرگ الکترونیکی امسال حتما اجرا خواهد شد، گفت: امسال چندین مرحله در کالابرگ الکترونیکی خواهیم داشت، زیرا زیرساختها قابل قبول است و پس از اجرای مرحله جدید، تجربه مورد نیاز برای پوشش نقاط مبهم این طرح کسب خواهد کرد.
معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به سيوالی در خصوص استقبال مردم از طرح کالابرگ گفت: در مرحله اول استقبال مردم زیاد نبود که شاید علتش این بود که مردم فکر کردند مزیتی ندارد، زیرا در مرحل اول فقط یک ماه زودتر یارانه پرداخت میشد.
وی افزود: در مرحله جدید به احتمال قریب به یقین مبالغی هم اضافه بر یارانه پرداخت خواهد شد که به نظر میرسد در مرحله جدید استقبال مردم بیشتر خواهد شد.
پرونده یارانه نقدی برای همیشه بسته شد؟
بر اساس قانون بودجه تکلیف دولت همین است و دولت باید به جای پرداخت یارانه نقدی به مردم کالای اساسی بدهد. اما دولت بارها اعلام کرده که توان مالی انجام چنین کاری را ندارد و حتی نمایندگان مجلس هم چنین مسالهای را پذیرفتهاند. از طرف دیگر بررسیها نشان میدهد با توجه به تورم موجود، ارزش یارانه نقدی 300 هزار تومانی آب رفته و به 100 هزار تومان رسیده است. یعنی اگر دولت بخواهد سبد کالایی به مردم بدهد هزینه آن بیش از 300 تا 400 هزار تومان است و همین مساله علت فرار دولت از پرداخت یارانه نقدی است.
پیش از این هم مسعود میرکاظمی از پرداخت یارانه نقدی 400 هزار تومانی در سال 1402 خبر داده و گفته بود پرداخت یارانه نقدی ادامه دارد.
به نظر میرسد که دولت اصرار بر پرداخت یارانه نقدی دارد و احتمالا در نظر دارد که نهایتا یکی دو ماه آینده را کالابرگ بدهد و سپس مجلس را در قانون بودجه 1402 مجاب به پرداخت یارانه نقدی کند.
وی خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی بهترین راه جبران این تورم ارايه کالا برگ است چراکه هرسال با قیمت کالاها ارزشش حفظ میشود و اعتبارش بیشتر میشود اگر دولت این را اجرایی نکند مجلس باید بنشیند و فکر اساسی کند.
نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات گفت: با توجه به تصمیم دولت و مجلس تا پایان امسال یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهدشد و کالابرگی نیز صادر نخواهد شد.
او افزود: با توجه به اینکه مردم برای این رقم یارانه حساب کردند و یارانه را صرف کالای اساسی میکنند مثلا خیلیها صرف هزینه آموزش، ایاب و ذهاب و در واقع برای آن برنامه ریزی کردند درحال حاضر حذف این رقم و تبدیل به کالابرگ در دولت منتفی و در مجلس نیز کسی به دنبال این موضوع نیست.
نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مه ولات ادامه داد: ما در قانون این اجازه را به دولت داده ایم فقط در یک صورت اگر دولت بخواهد بسته معیشتی جدید اضافه به مبالغ پرداختی کنونی تحت عنوان بسته معیشتی به افراد و گروههای خاصی بدهد میتواند کالابرگ برای این مورد خاص دوباره منتشر کند.
زنگنه بیان کرد: اما اینکه یارانه نقدی حذف و تبدیل به کالابرگ شود تقریبا در سال 1400 منتفی و همین بحث نقدینگی تا آخر سال با توجه به اینکه منابع مالی آن در مجلس پیش بینی شده است پرداخت خواهد شد.
یارانه نقدی آذر ماه چقدر است و کی واریز می شوددر این گزارش به توضیحاتی درباره اینکه یارانه آذر ماه چقدر است و کی واریز می شود؟ پرداخته شده است.
با توجه به اینکه قرار بود زیر ساخت های کالابرگ الکترونیک تا شهریور ماه آماده شود اما به دلیل اینکه چنین طرح عظیمی برای اینکه نتیجه مطلوب داشته باشد نیازمند یک زیر ساخت قوی و محکم می باشد، در حال حاضر اجرای این طرح امکان پذیر نیست. اما براساس فراهم نبودن زیر ساخت های این طرح یارانه مهر، نقدی پرداخت شد و آبان و آذر نیز احتمالا نقدی پرداخت می شود.
براساس گزارشات سخنگوی دولت اعلام کرد: با توجه به آماده نبودن زیرساخت های لازم برای پرداخت کالابرگ الکترونیکی، در حال حاضر یارانه ها بهصورت نقدی پرداخت خواهد داشت.
یارانه مهر ماه روز چهارشنبه 20 مهر ماه به حساب خانوارها واریز شد، یارانه آبان ماه نیز مانند ماه های گذشته در روز پنجشنبه 19 آبان ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد.
گفتنی است پیش تر نیز وزیر اقتصاد اعلام کرده بود که فعلا زیرساخت های طرح کالابرگ الکترونیک مهیا نشده است، بر همین اساس یارانه مرحله 142 آبان ماه 1401، مانند 7 ماهه نخست سال جاری، بدون تغییر روز چهارشنبه 20 مهر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد.
این در حالیست که در حال حاضر سازمان هدفمندی یارانهها اعلام نکرده است که یارانه آذر ماه مانند ماه های گذشته پرداخت می شود یا طرح کالابرگ الکترونیک اجرایی می شود.
طبق بررسی های صورت گرفته بیش از 70 هزار سرپرست خانوار به جمع یارانه بگیران افزوده شدند و خانوارهایی که دهک یک تا 3 هستند، رقم یارانه آنها 400 هزار تومان به ازای هر فرد و خانواده های دهک 4 تا 9 مبلغ 300 هزار تومان به ازای هر نفر یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز شد. زمان واریز یارانه نقدی آذر ماه یکشنبه 20 آذر 1401 خواهد بود.
براساس بررسی های پایگاه خبری صفحه اقتصاد، طی روزهای گذشته وزیر اقتصاد اعلام کرد زیر ساخت های طرح کالابرگ الکترونیک در حال حاضر آماده نمی باشد اما به گفته وزیر اقتصاد احتمال اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیک نیز مطرح است
فرودین 1397 در بحبوحه افزایش قیمت دلار، دولت دوازدهم برای آنکه نشان دهد، هیچ مشکلی برای تامین ارز کشور ندارد، یکی از مهلک ترین سیاستهای اقتصادی چند دهه اخیر را اتخاذ کرد؛ هر چند بعد از چند ماه دولت از تصمیم خود مبنی بر تامین ارز تمام مصارف با نرخ 4200 تومانی کوتاه آمد اما به بهانه جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی و با شعار حمایت از اقشار ضعیف، تخصیص ارز 4200 تومانی به برخی از کالاها از جمله دانه های روغنی و نهاده های دامی همچنان ادامه داد. سیاستی که با وجود انتقادات گسترده، در دولت سیزدهم نیز ادامه پیدا کرد.
بر اساس آمارهای موجود از ابتدای سال 1397 تا پایان سال گذشته حدود 70 میلیارد دلار از منابع ارزی کشور به این سیاست اختصاص یافت. باید توجه داشت که این میزان برابر با کل ارز 4200 تومانی تخصیص داده شده از سال 1397 است و در نتیجه ارز تخصیصی به دارو، تجهیزات پزشکی، واکسن کرونا و همچنین واردات کالاهای غیر اساسی در ابتدای اجرای این سیاست را نیز شامل میشود که با توجه به در دسترس نبود آمارهای دقیق و موثق، تفکیک مصارف عملا ممکن نیست.
پرسش مهمی که باید پاسخ داد این است که آیا چنین سیاست پر هزینهای، آن هم در شرایط تحریمی تا چه اندازه به هدف خود یعنی کنترل قیمت کالاهای اساسی رسیدهاست؟
برای آنکه بتوان تا حدودی به این پاسخ رسید، قیمت روغن خوراکی که یکی از کالاهای مشمول این سیاست (دانههای روغنی و روغن خام) بود را بررسی میکنیم. بر اساس اطلاعات مرکز آمار از ابتدای سال 1397 تا پایان سال گذشته، شاخص قیمت گروه روغن و چربیها، افزایش بیش از 313 درصدی را نشان میدهد. در مدت مشابه، شاخص گروه خوراکیها، 356.7 درصد و شاخص کل قیمت مصرف کننده، 255.7 درصد افزایش را نشان میدهد. با مقایسه اولیه این اعداد به نظر میرسد که این سیاست نتوانسته در کنترل قیمت کالاهای اساسی موفق عمل کند.
در این میان، مدافعان پرداخت ارز 4200 تومانی معتقدند که از یکسو قیمتهای جهانی افزایش داشته و از سوی دیگر، سایر هزینههای تولید بدون در نظر گرفتن مواد اولیه وارداتی افزایش یافتهاست. بر مبنای این استدلال، این گروه مدعی هستند که در صورت عدم تخصیص ارز 4200 تومانی، شاهد افزایش چشم گیر قیمتها حتی از سطوح فعلی می بودیم. اما آیا این استدلال درست است؟
برای بررسی این موضوع، به طور مشخص قیمت روغن را در نظر میگیریم. حدود 70 درصد بهای تمام شده روغن خوراکی مربوط به دانههای روغنی و روغن خام است که گفته میشود حدود 85 درصد آن وابسته به واردات است. بر اساس آمارهای سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فايو) شاخص دانههای روغنی از ابتدای سال 1397 تا پایان سال گذشته، افزایش حدود 63 درصدی را ثبت کردهاست. حال با فرض اینکه 70 درصد هزینه تولید مربوط به دانههای روغنی است، اگر این بخش از هزینه را با توجه به تورم جهانی این نهاده و 30 درصد دیگر هزینهها را نیز با توجه به تورم داخلی کشور افزایش دهیم، آیا قیمتهای فعلی منطقی است؟
برای پاسخ به این پرسش قیمت روغن 900 گرمی را در ابتدای سال 1397 در نظر گرفتیم و با توجه به پرداخت ارز 4200 تومانی از فروردین ماه آن سال، قیمت روغن را به صورت ماهانه محاسبه کردیم؛ به بیان دیگر به صورت ماهانه 70 درصد قیمت را بر اساس تورم جهانی روغنهای روغنی و 30 درصد دیگر را بر اساس تورم اقتصاد ایران افزایش دادیم و با قیمت بازار آن مقایسه کردیم. نمودار زیر روند قیمت روغن 900 گرمی در بازار و همچنین با فرض موثر بودن ارز 4200 تومانی نشان میدهد:
16 مهرماه بود که معاون امور مجلس ريیس جمهور در راستای ارتقای سطح معیشت مردم از جمله کارکنان دولت و بازنشستگان و لزوم رعایت عدالت در نظام پرداختها و بهبود معیشت آنان، عدالت در توزیع اعتبارات، عادلانه سازی پرداختها و افزایش قدرت خرید مردم از تقدیم لایحه دو فوریتی متناسبسازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری به مجلس خبر داد. به دنبال این موضوع نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز گذشته جزییات لایحه اصلاح قانون بودجه سال 1401 کل کشور و ترمیم حقوق کارکنان و بازنشستگان کشوری و لشگری را با 198 رای موافق تصویب کردند.
در بخشی از این مصوبه اما بر افزایش 30 درصدی مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی کشور نیز اشاره شده است. به طوریکه ريیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره افزایش حقوق افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی گفت: در ابتدای سال 20 درصد برای افزایش حقوق آنها اعمال شد و ما امروز 30 درصد را لحاظ کردیم. بر این اساس از ابتدای سال افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی مشمول افزایش 50 درصد حقوق میشوند.
پیش از این مبالغ مستمری معیشتی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی برای خانواده یک نفره ماهانه 420 هزارتومان، خانواده دو نفره 600 هزار تومان، سه نفره 840 هزار تومان، چهار نفره یک میلیون و 80 هزار تومان و پنج نفره یک میلیون و 320 هزار تومان در نظر گرفته شده بود که با این افزایش 30 درصدی، به این ترتیب میزان مستمری خانوارها افزایش خواهد یافت.
در این راستا سیدمرتضی حسینی، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور درخصوص زمان پرداخت معوقه مستمری مهرماه مددجویان تحت پوشش به ایسنا، گفت: همزمان با پرداخت مستمری آبان ماه، قرار است دولت مابه التفاوت مستمری مهرماه مددجویان نهادهای حمایتی را نیز پرداخت کند تا آن را به حساب مددجویان واریز کنیم.
به گفته وی، با افزایش 30 درصدی مستمری مددجویان تحت پوشش به این ترتیب مستمری خانوارهای یک نفره 550 هزارتومان، دو نفره 780 هزارتومان، سه نفره یک میلیون و 90 هزار تومان، 4 نفره یک میلیون و 400 هزار تومان و برای 5 نفر به بالا یک میلیون و 720 هزار تومان میشود
در ادامه جلسه علنی روز یکشنبه -8 آبان- مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به لایحه دوفوریتی متناسب سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری( اصلاح قانون بودجه 1401)، ردیف 7 این لایحه درباره افزایش کمک معیشت جانبازان تصویب شد.
در ردیف 7 این لایحه آمده است: کمک معیشت جانبازان بیست و پنج درصد(25%) و بالاتر فاقد شغل ودرآمد و مشمولین ماده (38) قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب 3/ 4/ 86 به ( 000/ 000/ 56) ریال وکمک معیشت جانبازان زیر بیست و پنج درصد(25%) و رزمندگان معسر فاقد شغل ودرآمد به( 000/ 000/ 45) ریال افزایش مییابد.
اصرار بیفایده برای قیمت دستوری
درست در روزهایی که دولت میلی به افزایش قیمت مرغ نداشت در فروشگاههای پروتيینی گلستان مرغ کیلویی 63 تا 67 هزار تومان به فروش میرسید که این یعنی اصرار دولت به ثبات قیمت بیفایده بوده است. شاید به همین خاطر بود که در روزهای نخست آبانماه معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از افزایش قیمت مرغ خبر داد و دلیل این تصمیم را افزایش هزینههای تولید و استمرار فعالیت مرغداریها اعلام کرد.
به اعتقاد برخی فعالان اقتصادی، در امسال صنعت مرغداری با تورم 40 درصدی روبهرو شد؛ چراکه ارزش خوراک طیور در امسال حدود پنج الی شش برابر افزایش یافت و ازآنجاییکه حدود 70 درصد هزینه تولید در این بخش خوراک است، این افزایش قیمت تاثیر مستقیم بر نرخ تمام شده کالا گذاشت. مطابق رقمهای اعلامی، برای هزینه تولید و قیمت مرغ در کشتارگاهها نرخ مصوب جدید هم برای تولیدکنندگان بهصرفه نیست و مصرفکنندگان ناچارند قیمت بالای 70 هزار تومان را برای مرغ بپذیرند.
اما باتوجهبه اینکه مصرفکنندگان برای تهیه گوشت مرغ با رقم کیلویی 70 هزار تومان با مشکل مواجه خواهند شد به باور کارشناسان تنها راه جایگزینی این بخش عرضه کارت پروتيین است. این موضوعی است که چندی پیش امیر میران عضو اتاق بازرگانی ایران هم درباره آن تاکید کرده بود. به اعتقاد این فعال اقتصادی، بهجای شارژ حساب بانکی افراد کمدرآمد بهتر است کارت پروتيین در اختیار آنها قرار گیرد تا درایو صورت تولیدکننده و مصرفکننده با هم نفع ببرند.
کارت پروتيین به جای یارانه نقدی؟شروین اردلان ريیس هیات مدیره زنجیره تولید گوشت مرغ پیگیر همین نظر را دارد و در گفتوگو با خبرنگار بازار میگوید: شارژ حساب بانکی، اقتصاد و بازار تولیدکنندگان را کوچک میکند. اگر قرار به ارايه یارانه به مردم است، باید کارت پروتيین عرضه شود؛ چراکه در صورت تخصیص یارانه نقدی، تضمینی برای صرف این هزینه در بخش پروتيین نیست تداوم این روند دولت را ناگزیر به پرداخت تاوان، آن هم در حوزه بهداشت، درمان و مسايل پزشکی برای مصرفکنندگان میکند.
باوجود تاکید کارشناسان و تولیدکنندگان به عرضه پروتيین در قالب کالابرگ یا کارت پروتيین، دولت پس از گذشت شش ماه هنوز تصمیمی برای این اقدام نگرفته است موضوعی که از منظر برخی صاحبنظران نگرانکننده است چندی پیش نایبريیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در گفتوگو با رسانهها اعلام کرده بود: بیتوجهی دولت به اجرای قانون بودجه درباره تامین کالاهای اساسی با نرخ شهریور 1400 منجر به افزایش بیضابطه قیمت کالاها شد.
غلامرضا نوری قزلجه درباره نابسامانی بازار و گرانی کالاها گفته است: دولت قانون بودجه سال 1401 درباره تامین کالاهای اساسی با نرخ شهریور 1400 از طریق کالابرگ الکترونیکی را اجرایی نکرد، اقدامی که منجر به افزایش بیضابطه قیمت کالاها شد؛ زیرا این موضوع موج تورمی را به دنبال داشت
