پیکان مشهور به اسب آهنی محبوب ایرانیان، نامی است که در تاریخ خودروسازی ایران می‌درخشد و فراتر از یک خودرو، به نمادی از خاطرات، فرهنگ و هویت ایرانی تبدیل شده است. از نخستین روزهای ورودش به خیابان‌های ایران در سال 1346 تا آخرین وداع در سال 1384، پیکان قلب میلیون‌ها ایرانی را تسخیر کرد و داستان‌های بی‌شماری را رقم زد.
از جمله دلایل محبوبیت پیکان، این است که پیکان در مقایسه با خودروهای خارجی آن زمان، قیمتی مناسب داشت و به اقشار مختلف جامعه، بویژه طبقه متوسط، امکان می‌داد صاحب خودرو شوند.
همچنین قابلیت تعمیر بالا به این معنا که سادگی طراحی و وفور قطعات یدکی، پیکان را به خودرویی قابل تعمیر در هر نقطه از ایران تبدیل کرده بود.
مقاومت و کارایی این خودرو به استحکام و طول عمر بالا مشهور بود و در شرایط سخت جاده‌ای ایران به خوبی کار می‌کرد.
ایران خودرو با عرضه مدل‌های مختلف پیکان، از جمله وانت، کار، جوانان و دولوکس، نیازهای طیف وسیعی از مشتریان را پاسخ می‌داد. پیکان در فیلم‌ها، ترانه‌ها و ادبیات فارسی حضور پررنگی داشت و به بخشی از فرهنگ عامه ایران بدل شده بود.
این خودروی محبوب، نقطه عطفی در صنعت خودروسازی ایران بود. تولید انبوه این خودرو، گامی مهم در جهت استقلال صنعتی کشور محسوب می‌شد و زمینه‌ساز رونق صنایع وابسته و ایجاد اشتغال گسترده شد.
اما با وجود محبوبیت فراوان، پیکان در نهایت به دلیل مسايل زیست‌محیطی، مصرف بالای سوخت و عدم تطابق با استانداردهای روز، در سال 1384 از خط تولید خارج شد.
اما داستان پیکان با توقف تولیدش به پایان نرسید. این خودرو همچنان در خیابان‌ها و جاده‌های ایران دیده می‌شود و خاطرات نسل‌های مختلف را زنده نگه می‌دارد. پیکان در بسیاری از کلکسیون‌های شخصی و موزه‌های خودرو جای گرفته و به عنوان نمادی از تاریخ معاصر ایران به یادگار باقی خواهد ماند.
نگاهی به آگهی‌های مختلف خودرو نشان می‌دهد که پیکان وانت دوگانه‌سوز مدل 1391 با 120 هزار کیلومتر کارکرد به قیمت 225 میلیون تومان برای فروش گذاشته شده است. همچنین پیکان‌وانت سدان مدل 1383 با 245 هزار کیلومتر کارکرد قیمتی در حدود 120 میلیون تومان دارد.
در همین حال، در میان آگهی‌های فروش، یک پیکان‌وانت سدان مدل 1378 به قیمت 85 میلیون تومان برای فروش گذاشته شده است.
پیکان سدان مدل 1377 با 450 هزار کیلومتر کارکرد هم 110 میلیون تومان قیمت دارد. همچنین یک پیکان وانت، مدل 1393 با 95 هزار کیلومتر کارکرد 285 میلیون تومان قیمت دارد.
شایان ذکر است که حمایت‌های دولتی از جمله ارايه وام‌های خرید خودرو، در افزایش تقاضا برای پیکان نقش داشت.
از جمله خدمات پس از فروش این خودروی محبوب این بود که شبکه گسترده خدمات پس از فروش ایران خودرو، خیال مشتریان را از بابت تعمیر و نگهداری پیکان راحت می‌کرد.
پیکان به دلیل طراحی ساده و کابین جادار، برای مصارف مختلف از جمله حمل بار و مسافر مناسب بود.
امروزه، با وجود گذشت سال‌ها از توقف تولید پیکان، خاطرات و نوستالژی مربوط به این خودرو همچنان در میان مردم ایران زنده است. پیکان در سینما، موسیقی، ادبیات و فرهنگ عامه ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و یادآور خاطرات شیرین رانندگی در جاده‌های ایران، سفرهای خانوادگی و لحظات شاد و غمگین زندگی برای بسیاری از ایرانیان است.
