در تمام دولت ها، تمرکز بر روی تولید و فروش نفت، افزایش پیدا می کند و در دولت سیزدهم و با وجود تشدید تحریم ها، شاهد آن بودیم که صادرات و تولید روند مثبتی را داشته است.
دولت سیزدهم علی رغم تحریم‌ها و موانع موجود، در صنعت نفت آمار و ارقام چشمگیری را برجای گذاشت، به‌طوری‌که از محل فروش نفت درآمد 36 میلیارد دلاری حاصل شد و شاهد افزایش 24درصدی تولید نفت بودیم.
هرچند که تحریم‌ها با هدف کاهش درآمدهای نفتی و فشار مضاعف بر اقتصاد کشورها برای نرمش سیاسی انجام می‌شود؛ اما در عمل، تحریم‌های نفتی علیه صنایع نفت و گاز ایران نه‌تنها بازارهای صادراتی را محدود نکرد، بلکه در دولت سیزدهم با تعریف راهکارهای جدید برای افزایش صادرات نفت مانند استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فراسرزمینی، فرصت تازه‌ای را در برابر اقتصاد ایران قرار داد.
درآمد 36 میلیارد دلاری ایران از فروش نفتبا فعال شدن دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، به‌تدریج افزایش تولید و صادرات نفت با تمرکز بر ذخایر نفت خام و میعانات روی آب آغاز شد. تا آنجا که در پایان سال 1400 و در حالی‌که چند ماه از عمر این دولت می‌گذشت، صادرات نفت ایران افزایش 40 درصدی را ثبت کرد و این در شرایطی رقم خورد که همچنان تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سایه انداخته بود.
سال 1401 نیز گام‌های اساسی برای افزایش صادرات، همچنین توسعه بازارهای نفتی ایران برداشته شد. ابتکار ایران در بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی و صادرات نفت به این پالایشگاه‌ها از مهم‌ترین مواردی است که می‌توان از آن تا سال‌های طولانی به‌عنوان دستاورد این دولت یاد کرد.
افزایش تولید نفت با هدف رسیدن به روزانه 3 میلیون و 800 هزار بشکه، در سال گذشته نیز ادامه داشت و این افزایش تولید و به دنبال آن افزایش صادرات، خود را در آمارهای اقتصادی کشور نشان داد. بخش نفت و گاز بالاترین آمار رشد اقتصادی، رشد بهره‌وری و جذب سرمایه خارجی را بین بخش‌های مختلف به خود اختصاص داد تا طلای سیاه، شاگرد اول اقتصاد ایران در سال 1402 شود.
این موضوع سبب افزایش درآمدهای نفتی هم شده است و طبق تازه‌ترین آمار گمرک، ایران توانسته درآمدهای حاصل از فروش نفت را به بیش از 36 میلیارد دلار در سال برساند.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در جدیدترین گزارش خود از افزایش 630 هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت ایران در یک سال گذشته و تولید 3 میلیون و 250 هزار بشکه نفت در سومین ماه سال 2024 خبر داد. ایران در سه ماهه نخست سال 2024 به‌طور میانگین روزانه 3 میلیون و 230 هزار بشکه نفت تولید کرده است.
این آمارها نشان می‌دهد تولید نفت ایران در ماه‌های ژانویه تا مارس امسال نسبت به سه ماه چهارم سال 2023 50 هزار بشکه در روز و نسبت به سه ماه نخست سال پیش 630 هزار بشکه در روز افزایش داشته است. ایران در سه ماه نخست سال گذشته میلادی روزانه 2 میلیون و 600 هزار بشکه و در سه ماه چهارم این سال روزانه 3 میلیون و 180 هزار بشکه تولید کرده بود.
طرح‌های کلان نفتی تا کجا پیش رفت؟در این دولت طرح‌های کلان برای افزایش تولید نفت نیز روند صعودی داشت؛ به‌طوری که شاهد تکمیل و راه‌اندازی فاز نخست طرح توسعه میادین سپهر و جفیر با سرمایه‌گذاری 2.8 میلیارد دلار بودیم که به موجب آن 50 هزار بشکه در روز به میزان تولید نفت کشور اضافه شد، همچنین با تکمیل و بهره‌برداری از 60 حلقه چاه میدان مشترک آزادگان جنوبی با سرمایه 800 میلیون دلار 60 هزار بشکه به ظرفیت تولید نفت کشور افزوده شد.
علاوه بر این با تکمیل و بهره‌برداری از 8 طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت (میادین اسفند و سیوند، دانان، نرگسی، سعادت‌آباد، نفت‌شهر، کبود، لالی آسماری و منصوری آسماری) با سرمایه 400 میلیون دلار 48 هزار بشکه در روز به تولید نفت کشور اضافه شد و با بهره‌برداری از طرح افزایش تولید نفت خام از میادین چشمه‌خوش، دالپری و پایدار شرق با مشارکت شرکت‌های روسی و ایرانی با سرمایه 100 میلیون دلار معادل 10 هزار بشکه در روز شاهد افزایش تولید هستیم.
همچنین با بهره‌برداری از پروژه تولید زودهنگام میدان سهراب نیز با سرمایه 100 میلیون دلار 2000 بشکه در روز شاهد افزایش تولید نفت در دولت مردمی هستیم.
همچنین در این دولت برای افزایش تولید نفت از میادین نفتی قراردادهایی نیز منعقد شد که به عقد قرارداد توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان با شرکت دشت آزادگان اروند و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های ملی و توان شرکت‌های صاحب صلاحیت داخلی با میزان سرمایه‌گذاری 11.5 میلیارد دلار و با هدف افزایش تولید 55 هزار بشکه در روز، عقد قرارداد توسعه میدان مشترک سهراب با شرکت دانا انرژی با میزان سرمایه 840 میلیون دلار و هدف افزایش تولید 30 هزار بشکه در روز می‌توان اشاره کرد.
از سوی دیگر در این مدت عقد مجموعا 12 قرارداد احیای چاه‌های بسته و کم‌بازده با شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و تخصیص 30 حلقه چاه، عقد قرارداد طرح توسعه فاز دوم میدان نفتی آذر با سرمایه یک میلیارد دلار و افزایش 50 هزار بشکه در روز، عقد قرارداد توسعه میدان نفتی سومار، سامان و دلاوران با سرمایه 245 میلیون دلار و افزایش تولید 9000 بشکه در روز و عقد قرارداد توسعه یال شمالی میدان مسجد سلیمان با سرمایه 260 میلیون دلار و افزایش تولید 9000 بشکه در روز صورت گرفته است.
با این حال تحریم‌ها نتوانست دست دولت سیزدهم را در حوزه نفت ببندد و علی رغم شرایط سخت،دولت آیت الله ريیسی توانست برای پنج پروژه نفت و گاز خود حدود 4 میلیارد و 800 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب کند، تولید نفت را افزایش دهد، بدون نگرانی به هر کجای دنیا نفت بفروشد و پول آن را دریافت کند؛ این امر از افزایش توان داخل و خودکفایی صنعت نفت ایران حکایت دارد.
