ایلنا: سوال و ابهام در مورد «پایه سنوات کارگران» بسیار است؛ آیا پرداخت پایه سنوات به صورت سالانه قانونی‌ست و آیا امکان تجمیع آن وجود دارد یا خیر. آرمین خوشوقتی (کارشناس ارشد حقوق و روابط کار) در این رابطه گفت: یک شبهه اخیرا مطرح شده و آن اینکه آیا پایه سنوات پرداختی به کارگران شاغل در کارگاه‌های فاقد طرح طبقه بندی مشاغل، مشمول افزایش سالیانه می‌شود و قابل تجمیع است یا خیر.
او افزود: شورایعالی کار در جلسه مورخ 27 اسفند 1391 مبلغی را به عنوان پایه سنوات به مزد و حقوق کارگران اضافه کرد. ابتدا این سوال طرح می‌شود که آیا شورایعالی کار، صلاحیت همچین کاری را داشته یا خیر؛ باید گفت بله، شورایعالی کار براساس ماده واحده قانونی که در سال 1351 به تصویب مجلس وقت رسیده و هم‌اکنون نیز جزو قوانین معتبر کشور است و همچنان جاری‌ست و نسخ نشده، این اختیار را دارد که مبلغی را جهت ترمیم مزد کارگران به عنوان پایه سنوات تعیین کند. شورایعالی کار از همان سال 1351 این کار را کرده منتها تا پایان سال 1391 در کارگاه‌هایی که سنوات به عنوان مزایای پایان کار موضوع ماده 24 قانون کار پایان هر سال تسویه می‌شد، پایه سنوات به کارگر تعلق نمی‌گرفت؛ در واقع در مصوبات شورایعالی کار قبل از سال 91 اینطور قید شده بود که در کارگاه‌هایی که سنوات کارگران را پرداخت و سالانه تسویه می‌کنند، پایه سنوات به کارگران تعلق نمی‌گیرد.
خوشوقتی با بیان اینکه «در مصوبه 27 اسفند 1391 شورایعالی کار این موضوع تغییر کرد» ادامه داد: شورایعالی کار اینطور مقرر کرد که حتی در کارگاه‌هایی که سال به سال سنوات را تسویه می‌کنند، بازهم پایه سنوات به کارگر تعلق می‌گیرد؛ بنابراین پایه سنوات، منشاء قانونی دارد. این مولفه از اول فروردین 1392 به مزد و حقوق کارگران مشمول قانون کار در کارگاه‌های سراسر کشور اضافه شده است.
حال سوال این است که آیا پایه سنوات تجمیع می‌شود یا قابل جایگزینی است؛ مثلا کارگری که در سال 1402 یک سال سابقه کار در یک کارگاه داشته و پایه سنوات آن سال را گرفته، آیا در سال جدید، مبلغ پایه سنوات 1403 جایگزین پایه سنوات 1402 می‌شود یا به جای جایگزینی، تجمیع اتفاق می‌افتد به این معنا که پایه سنوات 1402 مثل سایر اجرای مزد، مشمول افزایش مصوب شورایعالی کار می‌شود و سپس به پایه سنوات 1403 افزوده می‌شود؟ کدامیک از این دو، راهکار درست و قانونی اعمال پایه سنوات کارگران است؟
این کارشناس حقوقی در پاسخ به این سوالات گفت: با توجه به اینکه در منشا قانونی پایه سنوات اینطور گفته شده که پایه سنوات برای ترمیم مزد و جزو مزد و حقوق است، لذا وقتی می‌پذیریم که شورایعالی کار مزد و حقوق را افزایش می‌دهد، طبیعتا کل اجزای آن نیز مشمول افزایش می‌شود و بنابراین مبلغ پایه سنوات هم که جزو مزد و حقوق است، بایستی افزایش یابد؛ به بیان دیگر، در سال 1403 کارگر با یک سال سابقه کار یا بیشتر، علاوه بر پایه سنواتی که در 1402 دریافت می‌کرده، در سالگرد سابقه کار، مبلغ پایه سنوات 1403 نیز به مزد او اضافه و پرداخت می‌شود.
خوشوقتی با یک مثال بیشتر توضیح داد: برای کارگر سایر سطوحی که در سال 1402 مبلغ 210 هزار تومان را به عنوان پایه سنوات می‌گرفته، اولا 22 درصد مصوب شورایعالی کار به آن 210 هزار تومان افزوده می‌شود و ثانیا هر زمان به سالگرد آغاز به کار در کارگاه رسید، پایه سنوات 1403 نیز به این مبلغ اضافه می‌شود. بنابراین پایه سنوات کارگران قابل جایگزینی نیست و هر سال پایه سنوات جدید با مبالغ قبلی که به عنوان پایه سنوات به کارگر پرداخت می‌شده، تجمیع و پرداخت می‌شود.
او در پایان تاکید کرد: کارگران دقت داشته باشند که در محاسبه‌ی مزایای مزدی آن‌ها قانون و الزامات قانونی رعایت شود. باید توجه داشته باشیم، در حال حاضر پایه سنوات به همه کارگران حتی در کارگاه‌هایی که سنوات آن‌ها سالانه تسویه می‌شود، تعلق می‌گیرد.
