تداوم رکوردشکنی پتروشیمیایی‌ها

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ نرخ مبنای ارز برای قیمت‌های پایه اعلامی 3 اسفند ماه سال جاری، با 544 تومان افزایش، 24 هزار و 41 تومان در نظر گرفته شد. این در حالی بود که نرخ رشد اکثر گریدهای محصولات پلیمری و شیمیایی بیش از میزان افزایش بهای ارز بود. بنابراین دیگر اهرم افزایشی در تعیین قیمت‌های پایه، یعنی بهای جهانی محصولات پتروشیمیایی با تاثیری قدرتمند، افزایش نرخ را بر قیمت‌های پایه این هفته در بورس کالا برای این بازار منعکس کرد.

دادوستد محصولات پتروشیمیایی طی هفته گذشته در بورس کالا همراه با ذهنیت افزایشی اهالی بازار رقم خورد و در عین آنکه حجم معاملات در کانالی بیش از 80 هزار تن به پرواز درآمد، رکورد بی‌سابقه رشد حجم تقاضا نیز به ثبت رسید. این در حالی بود که اهالی بازار به دلیل ترس از رشد هر چه بیشتر نرخ پایه سعی کردند با تمام قوا در دادوستد بورس کالا طی هفته‌های اخیر ظاهر شوند تا بتوانند تا آنجا که برایشان امکان‌پذیر است به تامین مواد اولیه مورد نیاز خود بپردازند تا به نوعی از تکانه‌های افزایشی قیمتی در امان باشند. این نوسانات افزایشی از سوی سیگنال‌های متعددی به این بازار مخابره می‌شود و عرف هر ساله خرید در ماه پایانی سال مزید بر علت شده و پوشش ریسکی برای انتظارات تورمی سنتی در ابتدای سال آینده به حساب می‌آید. از این رو روند رشد حجم معاملات و میزان تقاضا برای محصولات پلیمری و شیمیایی که از ابتدای بهمن‌ماه آغاز شده تاکنون در معاملات هفتگی بورس کالا تداوم یافته است.

  حجم معاملات و تقاضای پلیمرهای بورس کالا در اوج

جریان دادوستد محصولات پتروشیمیایی بورس کالا طی هفته گذشته بر مبنای ذهنیت افزایشی که در بین اهالی بازار قوت گرفته بود، سپری شد تا رکورد دیگری در این هفته برای حجم تقاضای وارد شده به بازار پلیمرها به ثبت برسد. چرا که حجم تقاضای ثبت شده هفته گذشته 139 هزار و 406 تن است که نسبت به هفته قبل رشد محدود 1/ 1 درصدی را تجربه کرده است. به رغم آنکه این رشد چندان برجسته نبوده اما باید در نظر گرفت که حجم تقاضای موجود در تالار بورس کالا که طی هفته ماقبل به ثبت رسید، میزان تقاضایی بود که به‌عنوان دومین رکورد هفتگی، میزان تقاضای افزایشی طی سال جاری به شمار می‌رود. بررسی‌ها نشان می‌دهد حجم تقاضایی که در هفته گذشته به این بازار وارد شده، رکورد سالانه سال جاری را ثبت کرده و بیشترین مقدار از هفته منتهی به 3 اسفند سال گذشته تاکنون به شمار می‌رود. این رکورد که نشان‌دهنده بالاترین میزان تقاضای هفتگی طی سال جاری برای خرید مواد اولیه پلیمری در بورس کالاست، حکایت از آن دارد که اهالی بازار به دنبال ترس از سیگنال‌های افزایشی که بر قیمت‌های پایه مواد اولیه پتروشیمیایی از سوی بازارهای جهانی و تکانه‌های محدود افزایشی و نه چندان قدرتمند بهای ارز در بازار آزاد مخابره می‌شد، سعی کردند که حتی در هفته پایانی بهمن‌ماه با قدرت ظاهر شده و تا آنجا که می‌توانند بخش باقی‌مانده سهمیه بهین‌یاب خود را خرید کنند.

این امر سبب شد که پس از مدت‌ها آرامش قیمتی در تالار محصولات پتروشیمیایی بورس کالا، رقابت‌های قیمتی برای بسیاری از گریدهای مواد اولیه شکل بگیرد و متقاضیان حتی با وجود رقابت موجود، تمایل به خرید سفارش‌های خود را داشته باشند. همچنین در معاملات هفته گذشته محصولات پلیمری بورس کالا، دیگر داده‌های اثرگذار با ارقام جذابی خودنمایی می‌کنند و حجم دادوستد مواد اولیه پلیمری هنوز هم در معاملات هفته پایانی بهمن‌ماه در کانال 82 هزار و 66 تنی قرار داشت. اگرچه این میزان از حجم معاملات در مقایسه با هفته گذشته حکایت از افت 7/ 5 درصدی دارد اما هنوز هم در رقمی بسیار جذاب و بالاتر از متوسط نیمه ابتدایی سال جاری است.

  جهت‌گیری دوگانه اهرم‌های اصلی کشف نرخ پایه

اما رخدادهای هفته جاری چهره جدیدی از بازار را به اهالی بازار نشان داد که دیگر با قوت نمی‌توان گفت بهای ارز در بازار آزاد به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد. چرا که نوسانات افزایشی آن متوقف شده و با افت نرخ همراه شده است. از این رو یکی از سیگنال‌های افزایشی هفته گذشته برای هفته جاری تا حد زیادی تضعیف شده است و امکان پیش‌بینی دورنمای آن برای هفته‌های آینده چندان مشخص نیست. بنابراین به خاطر اینکه نوسان بهای ارز چهره کاهشی به خود گرفته و مشخص نیست دورنمای آن برای روزهای پایانی سال چطور خواهد بود، از مسیر این اهرم موثر برای کشف نرخ پایه، سیگنال افزایشی حجم معاملات به بازار مخابره نمی‌شود.  در مقابل اما تحرکات موجود در بازارهای جهانی محصولات پتروشیمی روندی افزایشی دارد و با وجود افت بهای نفت طی چند روز اخیر سرنوشت متصور برای قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمیایی، تداوم جریان رشد قیمت خواهد بود. این درحالی است که بهای نفتا در آخرین روز معاملاتی خود یعنی 19 فوریه به قیمت 551 دلار رسید که می‌تواند به‌عنوان ثبت رکوردی جدید از ابتدای دوران همه‌گیری ویروس کرونا تاکنون به شمار رود. نفتا به‌عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی طی هفته گذشته رشد 29/ 3 درصدی را در بهای خود تجربه کرد و طی ماه گذشته نیز بهای آن با افزایش 10 درصدی همراه شد. از این رو فرضیه افزایش قیمت جهانی محصولات جهانی محتمل ارزیابی می‌شود که می‌تواند به‌عنوان سیگنالی افزایشی به این بازار مخابره شود.

  یخبندان بهای صعودی نفت در آمریکا

اما در تازه‌ترین رخدادی که به دنبال یخبندان در برخی از مناطق آمریکا رخ داده است، بازارهای جهانی نفت به شدت تحت تاثیر قرار گرفته‌اند. تا آنجا که از تداوم صعود قیمتی باز مانده و تا حدی از قیمت آن کاسته شده است.

شاید بتوان مهم‌ترین اتفاقی را که بر بازار جهانی نفت خام و بهای آن موثر بوده مربوط به وقوع سرما و یخ‌بندان بی‌سابقه در ایالت تگزاس آمریکا دانست. پیش آمدن چنین وضع آب و هوایی آن هم در شرایطی که در این بخش‌های آمریکا، دمای هوا به ندرت به این میزان کاهش یافته، سبب شد که برخی از خطوط لوله یخ بزنند و حتی از کار بیفتند که در نهایت موجب قطعی برق بسیاری از مناطق در این ایالت شده است. هر زمان که حوادث طبیعی همچون توفان یا چنین سرمای بی‌سابقه، در اقصی نقاط دنیا اتفاق می‌افتد‌، اولین اتفاقی که به دنبال آن رخ می‌دهد این است که مجتمع‌های پالایشگاهی فعالیت خود را متوقف می‌کنند که این امر غالبا سبب کاهش شدید تقاضای نفت می‌شود. این کاهش شدید تقاضا همیشه سیگنال مهمی برای افت قیمت‌ها به شمار می‌رود. هنگامی که بهای نفت به دلیل کاهش تقاضای واحدهای پالایشگاهی افت پیدا می‌کند، در کنار آن تولید محصولات پتروشیمی نیز متاثر از آن کاهش می‌یابد. چرا که نمی‌توانند خوراک مورد نیاز خود را از واحدهای پالایشگاهی همچون گذشته تامین کنند. بنابراین فعالیت تولیدی واحدهای پتروشیمی نیز افت پیدا می‌کند. از این رو هیچ بعید نیست که در کوتاه‌مدت انتظار رشد قیمت محصولات پتروشیمی را به ویژه در بازارهای آمریکا داشته باشیم. بنابراین مهم‌ترین دلیل افت بهای نفت پس از دستیابی به قله صعود 65 دلاری به ازای هر بشکه نفت خام برنت سرمای کم‌سابقه آمریکا است که سبب نوسان کاهشی بهای نفت در چند روز اخیر شده است.

به رغم این موضوع هنگامی که چنین حوادث سهمگینی رخ می‌دهد، امکان حمل و نقل حامل‌های انرژی هم کم می‌شود و محصولاتی نظیر بنزین و گازويیل برخلاف تصورات عموم مردم، در ابتدا افت نرخ پیدا می‌کند و سپس وارد فاز افزایش جدی قیمت خواهد شد. البته اینکه چنین وضعیتی در چه زمانی مرتفع خواهد شد، مشخص نیست. چرا که قاعدتا بین 3 روز تا یک هفته تداوم می‌یابد. یعنی برای کوتاه‌مدت احتمال استمرار کاهش بهای نفت خام ارزیابی می‌شود. اما به این معنی نیست که در سایر بازارها همچون بازار محصولات پتروشیمی تاثیر خود را بر جای بگذارد.

  تداوم رونق در دادوستد محصولات شیمیایی

در دادوستدهای هفته گذشته برای انواع محصولات شیمیایی نیز روندی افزایشی وجود داشت. به‌طوری که می‌توان گفت حجم معاملات شیمیایی‌ها در بورس کالا طی هفته گذشته، 37 هزار و 936 تن به ثبت رسید که حکایت از رشد 7/ 4 درصدی دارد.