رکوردشکنی تولید جهانی برق زغال‌سوز

به گزارش ایسنا، نیروگاه‌های زغال سوز جهان 10244 تراوات ساعت در سال 2021 تولید کردند و رکورد قبلی که 10098 تراوات ساعت در سال 2018 بود را شکستند. تولید برق با استفاده از زغال سنگ در سال 2022 رکورد بالاتری را خواهد شکست زیرا نیروگاه‌ها در اروپا و آسیا استفاده از گاز گران قیمت را پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین و تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه مسکو، به حداقل رسانده‌اند.

در مقابل، تولید معدنی همچنان پایین‌تر از رکوردی مانده که در فاصله سال 2012 تا 2014 مشاهده شد، زیرا ژنراتورهای زغال سوز قدیمی جای خود را به دستگاه‌های جدیدتر و کارآمدتر داده‌اند که به ازای هر کیلووات ساعت، برق کمتری مصرف می‌کنند.

تولید جهانی زغال سنگ در سال 2021 به 8173 میلیون تن در مقایسه با تولید سالانه 8180 تا 8256 میلیون تن در فاصله سال 2012 تا 2014، کاهش پیدا کرد. اما تولید معدنی امسال احتمالا به رکورد جدیدی صعود می کند زیرا افزایش تقاضا برای تولید برق با استفاده از زغال سنگ، فراتر از بهبودهای صورت گرفته در بهره وری بوده است.

تاب آوری زغال سنگ

افزایش استفاده از زغال سنگ، تلاش‌های سیاستگذاران آمریکا و اتحادیه اروپا که انتظار داشتند مصرف زغال سنگ در راستای برنامه‌شان برای صفر کردن آلایندگی‌ها کاهش پیدا کند را پیچیده کرده است. در فاصله سال 2011 تا 2021، تولید برق با استفاده از زغال سنگ رشد بسیار آهسته تری (1.2 درصد در سال) در مقایسه با آب (دو درصد)، گاز (2.8 درصد)، باد (15.5 درصد) و خورشیدی (31.7 درصد) داشت. در نتیجه سهم زغال سنگ از تولید جهانی برق از 40.8 درصد در سال 2013، به 36 درصد در سال 2021 کاهش پیدا کرد. اما رشد عظیم تقاضا برای برق (2.5 درصد در سال)، تقاضای رو به رشد برای همه منابع تولید نیرو را تضمین می‌کند.

تولید زغال سنگ و مصرف آن برای تولید برق حداقل تا سال 2027 ادامه پیدا خواهد کرد زیرا تقاضای رو به رشد برای برق، بهبود بهره وری در مصرف گاز و تجدیدپذیرها را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد.

احیای اقتصادی

احیای اقتصادی سریع پس از دوران پاندمی، به این روندها شتاب بخشید و تقاضا برای برق و وابستگی به تولید نیروی زغال سنگ را افزایش داد و مصرف زغال سنگ را به رکورد بالایی رساند. حمله نظامی روسیه به اوکراین و کاهش صادرات گاز، تقاضا برای زغال سنگ را به میزان بیشتری تقویت کرد زیرا نیروگاه‌ها تلاش کردند مصرف گاز گران را به حداقل برسانند و کشورها تلاش کردند تامین انرژی خود را بومی کنند.

در اروپا، دولتها نیروگاه‌های زغال سوز را تشویق کردند به جای تعطیلی، برای مدت طولانی‌تری فعالیت کنند تا در صورت توقف عرضه گاز روسیه در زمستان 2023-2022 با بحران نیرو روبرو نشوند.

چین و هند در واکنش به کمبود نیرو و نگرانی‌های امنیت انرژی، معدنکاران داخلی را تشویق کردند تولیدشان را افزایش دهند تا نسبت به کافی بودن ذخایر داخلی و کاهش وابستگی به واردات گران گاز و زغال سنگ، اطمینان پیدا کنند. تولید زغال سنگ چین، در فاصله ژانویه تا ژوين به رکورد 2192 میلیون تن صعود کرد در حالی که در مدت مشابه سال گذشته 1949 میلیون تن و 1758 میلیون تن در سال 2019 بود. تولید هند در فاصله ژانویه تا مه، به 393 میلیون تن در مقایسه با 349 میلیون تن در مدت مشابه سال گذشته صعود کرد.

کمبود سوخت

با وجود رشد سریع تولید داخلی زغال سنگ در چین و هند، همچنان کمبود جهانی این سوخت وجود دارد و قیمتهای زغال سنگ را به بالاترین حد در بیش از 50 سال گذشته رسانده است. تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا فشارهای صعودی روی قیمتها را تشدید کرده است و جریان تجارت زغال سنگ روسیه را به آسیا و زغال سنگ استرالیا و اندونزی را به اروپا تغییر داده و باعث افزایش هزینه‌های حمل شده است.

حمل زغال سنگ نسبت به ارزش آن گران‌تر است بنابراین سفرهای طولانی‌تر تاثیر مستقیم و قابل توجهی روی قیمت نهایی دارد که تولیدکنندگان نیرو پرداخت می کنند.

قیمت بالاتر گاز در اروپا هم قیمت زغال سنگ را بالا برده است زیرا تولیدکنندگان نیروی زغال سوز در تلاش برای تامین خوراک هستند تا حد ممکن، واحدهایشان برای ساعت طولانی‌تری کار کنند.

قیمت معاملات ماه آتی برای گاز که به شمال غرب اروپا تحویل داده می‌شود، از 41 یورو به ازای هر مگاوات ساعت در سال 2021 به 157 یورو صعود کرده است و همزمان، قیمت زغال سنگ از 16 یورو به 53 یورو افزایش پیدا کرده است.

اگر زمستان 2023-2022 سردتر از حد معمول باشد، کمبود زغال سنگ، گاز و برق احتمالا شدید خواهد بود و باعث جیره بندی انرژی خواهد شد.

کمبود جهانی زغال سنگ، بخشی از کمبود گسترده انرژی است که در سراسر بازارهای نفت خام، دیزل، گاز و برق مشاهده می‌شود. در هر کدام از این بازارها، کمبود عرضه ناشی از بهبود دوره‌ای قوی تقاضا از دوران پاندمی بوده که با حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای وضع شده علیه مسکو، تشدید شده است.

قیمتهای بالا، سیگنال قوی به تولیدکنندگان ارسال کرده است تا تولیدشان را افزایش دهند و مصرف کنندگان هم تا جای ممکن است سعی می کنند در مصرف سوخت صرفه جویی کنند.

بر اساس گزارش رویترز، با این حال، مانند نفت و دیزل، متعادل کردن بازار زغال سنگ احتمالا مستلزم آن است که اقتصادهای بزرگ کندی قابل توجهی پیدا کنند تا از فشار فوری بر ذخایر کاسته شود و تولیدکنندگان فرصت پیدا کنند خود را با مصرف همگام کنند.