اقتصاد آنلاین – سهیل بانی؛ شیری، مدیرعامل پست بانک ایران، با حضور در استوید و کلاب اقتصاد آنلاین و در گفت‌وگو با سهامداران این بانک، به توضیح وضعیت فعلی، چشم‌اندازها و شرایط سهام پست بانک ایران پرداخت و به سوالات سهامداران و فعالان بازار سرمایه پاسخ داد. این گزارش به تشریح این گفت‌وگو می‌پردازد.
حضور پست بانک ایران در صنایع مالیبهزاد شیری درباره حضور پست بانک ایران در صنایعی مثل کارگزاری، تامین سرمایه، صندوق سرمایه‌گذاری، صرافی و لیزینگ گفت: اگر بانک بر ابزارها و زنجیره تکمیل ارزش سوار باشد، قطعا ارزش افزوده بیشتری ایجاد خواهد کرد. ما برای این که بتوانیم این ابزارها را به کار بگیریم، ناگزیر هستیم که شرایط مالی مجموعه را به ثبات برسانیم و در قدم اول پرتفوی ناتراز بانک را اصلاح کنیم.
شیری در ادامه افزود: ما تا سال 98، در یک سرازیری بسیار عمیق و بی‌انتها افتاده بودیم و بایستی خودمان را در یک نقطه تثبیت می‌کردیم و این کار را انجام دادیم. در سال 99 رشد کردیم که به سودآوری بانک منجر شد. از سال 1400 به بعد، برنامه رشد و توسعه در دستور کار است و غالب ابزارها و عملیات ما متحول خواهد شد.
وی ادامه داد: ما در سال 98، یک برنامه راهبردی پنج ساله را بر اساس ابزار و ظرفیت‌های در دسترس تدوین و تصویب کردیم و از امسال تا سال 1403، آن را اجرایی می‌کنیم و این موضوعات در این برنامه مورد توجه قرار خواهد گرفت.
تلاش پست بانک ایران برای رسیدن به مرحله اقتصادی بهینهشیری در پاسخ به انتقادی در خصوص اینکه نسبت سرانه جذب منابع کارکنان پست بانک ایران، در حدود یک سوم دیگر بانک‌های ایران است و هزینه‌های اداری این بانک به نسبت بالا است، اظهارکرد: در ابتدای سال 98، متوسط منابع سرانه پست بانک ایران، 46درصد شبکه بانکی کشور بود و این نسبت در انتهای سال 99، به 70درصد رسید. با اینکه این نسبت، همچنان از متوسط صنعت بانکی کمتر است اما این شکاف با رشد خوبی در حال کاهش است.
شیری ادامه داد: در اقتصاد مفهومی به نام «مراحل تولید» وجود دارد که به سه مرحله تقسیم می‌شود و بهینه‌ترین و اقتصادی‌ترین آنها، مرحله دوم است. در این مرحله هزینه‌های ثابت و متغیر تولید اقتصادی است. پست بانک ایران هم‌اکنون در مرحله اول تولید قرار دارد و هنوز به مرحله اقتصادی نرسیده اما در حال رشد است. با رسیدن به مرحله دوم اقتصادی، هزینه‌های اداری سرشکن خواهند شد. همچنین شیری در ادامه ابراز امیدواری کرد که در امسال یا سال 1401، پست بانک ایران بتواند از مرحله اول عبور کرده و وارد مرحله اقتصادی شود.
نگاه بلند‌مدت به «وپست»مدیرعامل پست بانک ایران، درمورد سهام این بانک گفت: در دیگر بانک‌های عضو بازار سرمایه ایران، علاوه بر بازارگردان، شرکت‌های اقماری دیگری وجود دارند که در بحث مدیریت سهام این بانک‌ها اقداماتی انجام می‌دهند. با این وجود سهام پست بانک ایران، تنها به بازارگردان و فعل و انفعالات بازار متکی است.
شیری در ادامه، از سهامداران بانک خواست که به سهام وپست، نگاهی بلند‌مدت داشته باشند و به دنبال نوسان گیری از آن نباشند. وی افزود: ما سعی کردیم که سهامداران پست بانک ایران، از مجرای سهام این شرکت دچار ضرر و زیان نشوند و به بازارگردان هم تاکید شده که در شرایط فعلی بازار، سهام را به شکلی مدیریت کند که وضعیت آن بهبود یابد و نوسان قیمت شدیدی را شاهد نباشد.
وی همچنین اعلام کرد که پست بانک ایران برای بازخرید بخشی از سهام بانک به عنوان سهام خزانه، به هدف مدیریت بهتر سهام برنامه دارد و این کار با اخذ مجوزهای قانونی، عملی خواهد شد.
یکی دیگر از دلایلی که باعث شده تا اهالی بازار سرمایه، توجه کمتری به سهام «وپست» داشته باشند، نگرانی‌هایی در خصوص واگذاری سهام این بانک توسط دولت است. شیری در این خصوص گفت: به استناد قانون اصل 44، بحث واگذاری سهام چند بانک از جمله پست بانک ایران مطرح بود. اما در سال 91، به موجب قانونی که در مجلس تصویب شد، واگذاری سهام پست بانک ایران متوقف شد و این قانون همچنان پابرجاست و دولت از قصدی برای فروش سهام بانک ندارد.
همکاری پست بانک ایران با روستاییهاشیری در خصوص افزایش کارکرد پست بانک ایران در روستاها تاکید داشت: من در رخداد اینوتکس، که در اردیبهشت ماه امسال برگزار شد، با ارايه مدلی با عنوان «رفاقت به‌جای رقابت در حوزه بانکی روستا»، از همه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فناوری مالی یا فینتکها، دعوت به همکاری کردم. در حوزه پولی روستاها، پست بانک ایران با مشارکت بخش خصوصی، دو ضلع یک مثلث را ترسیم کرده است.
وی ادامه داد: اگر فینتکها یا استارت‌آپ‌ها، ضلع سوم این مثلث را تشکیل دهند، علاوه بر آن‌که خود از این همکاری منتفع می‌شوند، باجههای بانکی فعال در حوزه روستا و پست بانک ایران نیز از این اقدام سود کسب می‌کند. همچنین روستاییان به عنوان ذی نفعان اصلی این مسيله، از شمولیت مالی در روستا بهره‌مند خواهند شد.
مدیرعامل پست بانک ایران در این خصوص افزود: البته ما منتظر اعلام آمادگی فینتکها برای همکاری نیستیم و بخش فناوری پست بانک ایران، در قالب یک برنامه‌ی راهبردی و با همکاری شرکت‌های صاحب‌نام، در حال پیشبرد این پروژه هستند.
شیری در ادامه اظهاراتش با اشاره به پیشرفت بخش روستایی پست بانک ایران گفت: مهم‌ترین فصل رشد منابع پست بانک ایران، در ماه‌های مرداد، شهریور، مهر و آبان است که درآمد بخش روستایی، در این ماه‌ها بیشتر است و ما از این وضعیت به خوبی استفاده خواهیم کرد.
اثر آزادسازی نرخ حامل‌های انرژی بر پست بانک ایرانیکی از موضوعاتی که در زمان مناظرات انتخاباتی، مورد توجه بیشتر نامزدهای انتخابات قرار گرفت، بحث آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی و پرداخت یارانه آن بود. یکی از گمانه‌زنی‌ها در این خصوص این بود که اگر یارانه سوخت به روستاییان پرداخت شود، این پول مستقیما وارد بانک‌ها شده و درآمد آنها را افزایش می‌دهد.
بهزاد شیری در این‌باره گفت: ظرفیت باجههای روستایی، برای پست بانک ایران بی‌نظیر است؛ چه آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی اتفاق بیافتد، چه اتفاق نیافتد. ما درحال‌حاضر که این اقدام، رخ نداده نیز، به خوبی از منابع روستایی بهره‌مند شدیم و هر روز این ظرفیت را اشاعه می‌دهیم. علاوه بر آن ما اختیارات جدیدی به باجههای بانکی دادیم که بتوانند به صورت مستقل، به ذی‌نفعان خود خدمات ارايه کنند تا هم خودشان و هم بانک از این محل منتفع شوند.
همچنین وی اضافه کرد: بیشترین رشد منابع پست بانک ایران در حوزه باجههای بانکی اتفاق افتاده که اغلب منابع قرض‌الحسنه جاری و کوتاه مدت است و این رشد در آینده افزایش پیدا خواهد کرد. حاصل رشد منابع پست بانک ایران، ورود عملیات بانک به مرحله دوم تولید و بهینه شدن هزینه‌ها و قیمت تمام‌شده و همچنین رشد حاشیه سود بانک خواهد بود.
تعدد باجهها و شعب، ظرفیت یا تهدید؟یکی از ویژگی‌ها پست بانک ایران، تعدد و پراکندگی شعب و باجههای این بانک است. با این وجود، انتقاداتی نسبت به شیری وجود دارد که نتوانسته است از این ظرفیت‌ها به درستی استفاده کند و این تعداد بالای شعب ممکن است با انحراف‌هایی به تهدید تبدیل شوند.
شیری در پاسخ به این انتقادات گفت: در سال‌های 96 و 97 هم این باجهها و شعب وجود داشتند اما در سال‌های 98 و 99، رویکرد آنها تغییر یافت و منجر به تغییر ماهیت سود و زیان آنها شد. همچنین اقدامات انجام شده، باعث شده که میزان شکایت‌ها، سوء مدیریت‌ها و برداشت‌های غیر‌قانونی از باجهها در سال به تعداد انگشت‌های یک دست نمی‌رسد.
وی ادامه داد: مدیران بانک، نظارتی کامل بر عملکرد باجهها و شعب بانک دارند و امتیازات و اختیارات داده شده به باجهها، به این روند کمک کرده است. ایجاد کردن منافع مادی مستقل برای باجهها، استراتژی‌ای بوده که باعث شده این انحرافات کاهش پیدا کنند و این منافع مادی در قدم بعد، به پست بانک ایران باز‌می‌گردد.
شیری در ادامه اظهاراتش گفت: در بدو ورود من به پست بانک ایران، تخلفی از سوی مدیران باجههای روستایی رخ داده بود. برای جلوگیری از این موضوعات، مدلی تنظیم شد تا باجههای روستایی شناسنامه‌دار شوند. تاکنون بیش از دو هزار باجه پست بانک ایران، به عنوان یک واحد بانکی در حوزه روستا، از طرف بانک مرکزی مجوز فعالیت گرفته‌اند.
مطالبات پست بانک ایران از دولتشیری در مورد بدهی‌های دولت به پست بانک ایران عنوان کرد: عمده مطالبات پست بانک ایران از دولت، مربوط به تسهیلات اعطایی به شرکت GTC و شرکت پشتیبانی امور دام است. همکاران من با جدیت پیگیر تعیین تکلیف این مطالبات هستند زیرا هرچه این مطالبات انباشته‌تر شوند، وصول آنها نیز دشوارتر خواهد شد. پیگیری‌های انجام شده برای مطالبات از شرکت پشتیبانی امور دام به نتیجه رسیده است و برای شرکت GTC در حال انجام است.
وی در این خصوص افزود: بخش مهمی از این که این مطالبات پرداخت شود یا نه، در اختیار ما نیست و این پرداخت‌ها، باید بر اساس تصمیم‌گیری بانک مرکزی و با توجه به قانون بودجه انجام شود.
پست بانک ایران خصوصی می‌شود؟بهزاد شیری درباره خصوصی شدن پست بانک ایران گفت: چیزی که بر اساس قانون دولتی شده است، باید بر مبنای همان قانون از دولتی بودن خارج شود. بنابراین این موضوع، به تصمیم قانون‌گذار بستگی دارد و از اختیار بانک خارج است.
علاوه بر آن، شیری اعلام کرد که فروش سهام شرکت بیمه تجارت نو در دستور کار پست بانک ایران قرار دارد و افزود: در این خصوص، فرآیند تجدید ارزیابی بانک آغاز شده است تا پس از ارزش‌گذاری سهام بیمه تجارت نو و با استفاده از مکانیسم بازار دوم بورس، این سهام را به فروش برسانیم.
سهم پست بانک ایران از بازار شهرهامسيله دیگری که شیری به آن پرداخت، بحث عملکرد پست بانک ایران در شهرها بود. وی در این خصوص گفت: بیش از 400 شعبه شهری پست بانک ایران، در حال فعالیت و ارايه خدمات هستند. همچنین در خصوص بانکداری مجازی، کمیته‌ای با عنوان کمیته نوآوری ایجاد شد که از متخصصین بانکی، حوزه ارتباطات و دانشگاهی، در این بخش حضور دارند که بتوانند محصولاتی را با فناوری‌های جدید تولید کنند تا بانک در این رقابت هم عقب نیافتد. قطعا تحولات پست بانک ایران در زمینه بانکداری دیجیتال، متمایز از سال‌های گذشته خواهد بود و آغاز این تحولات از مرداد ماه مصوب و آغاز شده است.
پست بانک ایران ادغام می‌شود؟شیری در خصوص شایعه‌ای مبنی بر ادغام پست بانک ایران با بانک کشاورزی اظهارکرد: درحال‌حاضر در این خصوص برنامه‌ای وجود ندارد و اگر قرار باشد ادغامی صورت بگیرد، ما آمادگی این را داریم که بانک مورد اشاره در پست بانک ایران ادغام شود. خوشبختانه هم‌اکنون جایگاه پست بانک ایران در حوزه روستا آن قدر مشهود است که اگر قرار باشد که بانکی در پست بانک ایران ادغام شود، ما از آن استقبال می‌کنیم. با این وجود بر عکس این اتفاق هیچ‌گاه مطرح نبوده است.
تاسیس شعب و باجههای جدید پست بانک ایرانپست بانک ایران تا سال 97، مجوز داشت که در حوزه روستا و شهر، باجههای جدید تاسیس کند. با این وجود، از اواخر سال 97، ایجاد باجه در شهرها کاملا ممنوع شد. بهزاد شیری در خصوص شرایط تاسیس شعب و باجههای جدید گفت: از آن زمان، تمرکز پست بانک ایران به باجههای روستایی معطوف و همه هزار و 350باجه شهری پست بانک ایران جمع‌آوری شدند تا در حوزه روستا آغاز به کار کنند. بنابراین اگر بخش خصوصی، تمایلی به همکاری با پست بانک ایران، برای ایجاد باجههای روستایی یا شعب شهری داشته باشد، پست بانک ایران نیز از این ظرفیت استقبال خواهد کرد.
