آقای مرتضی شاه میرزایی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: سال گذشته 15 میلیارد دلار ارزش کل محصولات پتروشیمی بود و در مجموع 9 میلیارد دلار صادرات داشتیم.
وی اضافه کرد: امسال 40 میلیون تن تولیدات پتروشیمی داریم که 10 میلیون تن به داخل عرضه و 30 میلیون تنهم صادر می‌شود.
آقای شاه میرزایی گفت: صنایع پتروشیمی ابتدا نیاز داخل را تامین و سپس مازاد تولیدات خود را صادر می‌کند.
وی افزود: 30 میلیون تن صادرات محصولات پتروشیمی تا پایان سال 14 میلیارد دلار ارز آوری برای کشور دارد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: 69 طرح در صنایع پتروشیمی در حال اجراست که 36 میلیارد دلار تا پایان برنامه هفتم باید در آن‌ها سرمایه گذاری شود.
آقای شاه میرزایی افزود: این میزان سرمایه گذاری 50 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی را افزایش می‌دهد.
وی گفت: تاکنون هشت میلیارد دلار در این طرح‌ها سرمایه گذاری شده و اجرای آن‌ها 32 درصد پیشرفت داشته است.
آقای شاه میرزایی با بیان این که این طرح‌ها در ادامه تکمیل زنجیره ارزش، اجرا می‌شود، افزود: البته به دلیل محدودیت‌ها و تحریم‌ها با چالش سرمایه گذاری روبرو هستیم که برخی از این محدودیت‌ها با تلاش جوانان و سرمایه گذاری‌های داخلی کنار زده شده است.
وی گفت: بر اساس برنامه ششم توسعه باید به تولید 100 میلیون تن محصولات پتروشیمی در سال می‌رسیدیم، اما اکنون ظرفیت اسمی ما 90 میلیون تن است و پیش بینی می‌کنیم تا پایان سال به صد میلیون تن برسد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: پیش بینی می‌کنیم تولید واقعی صنعت پتروشیمی تا پایان سال به 65 میلیون تن برسد.
آقای شاه میرزایی کمبود خوراک، تعمیرات، محدودیت‌ها و ... را موانع نرسیدن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به میزان پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه اعلام کرد و گفت: البته این مسايل در همه دنیا مرسوم است که ظرفیت اسمی با ظرفیت واقعی متفاوت باشد.
وی افزود: با توسعه میادین نفتی و گازی، سرمایه گذاری در بخش بالادست صنعت پتروشیمی برای تامین خوراک و خوراک‌های بین مجتمعی، چالش تامین خوراک صنعت پتروشیمی را حل می‌کنیم.
آقای شاه میرزایی گفت: برنامه ریزی کرده ایم که صنعت پتروشیمی در ادامه زنجیره ارزش بتواند خوراک صنایع پایین دست را تامین کند.
وی افزود: در پایان برنامه توسعه هفتم باید به ظرفیت 142 میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی برسیم.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه در فصول گرم مشکل تامین خوراک پتروشیمی‌ها را نداریم، گفت: زمانی که از سرمایه گذاران برای حضور در این بخش دعوت می‌کنیم به آن‌ها تضمین خوراک با قیمت مشخص می‌دهیم.
آقای شاه میرزایی افزود: در دولت تصمیم گرفته شد قیمت خوراک صنایع پتروشیمی برای چند سال ثابت باشد، البته این مدت طولانی نیست.
وی با بیان اینکه صنایع پتروشیمی در تامین منابع ارزی کشور مقام نخست را دارد، گفت: در روز‌های اخیر در مراسمی کاتالیست‌های تولید داخل برای صنعت پتروشیمی به رسمیت شناخته و سه قرارداد در این زمینه امضا شد.
آقای شاه میرزایی با اشاره به این که وزیر نفت تاکید کرد تا سه سال آینده همه کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی باید بومی سازی شود، افزود: اگر کاتالیست‌ها که زیرساخت توسعه متوازن صنعت پتروشیمی است، بومی سازی شود، زنجیره ارزش کامل می‌شود و پس از آن مجوز‌ها بر اساس زنجیره ارزش صادر خواهد شد.
وی با بیان این که برای کاهش 50 درصدی خوراک مایع پتروشیمی‌ها برنامه داریم، گفت: گازی که به عنوان سوخت در پتروشیمی‌ها استفاده می‌کنیم، 10 درصد گاز مصرفی کشور است، البته برنامه ریزی کرده ایم این میزان گاز در پتروشیمی‌ها به محصول تبدیل شود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: توسعه متوازن صنعت پتروشیمی را در دستور کار داریم و دارندگان مجوز‌ها در مناطق گرم و خشک را تشویق کرده ایم که در مناطق مستعد و مناسب سرمایه گذاری کنند.
صنعت پتروشیمی باید با برنامه‌های جهانی پیش رود
آقای حسین حسین زاده؛ عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: صنعت پتروشیمی؛ توسعه‌ای است و باید همگام با برنامه‌های جهانی پیش برویم.
وی افزود: روند رو به رشدی را در این صنعت داشته ایم، اما در بخش خوراک و سرمایه گذاری به دلیل تحریم‌ها مشکلاتی ایجاد شد.
آقای حسین زاده گفت: سالانه 47 میلیون تن گاز معادل 70 تا 90 میلیون مترمکعب به پتروشیمی‌ها می‌دهیم، اما به دلیل مصرف گاز در فصول سرد، در برخی مواقع گاز کمتری به پتروشیمی‌ها داده می‌شود.
وی افزود: امیدواریم با تنوع سازی خوراک پتروشیمی‌ها و توسعه پتروپالایشگاه ها، این مشکل رفع شود.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: تولید ناخالص داخلی یا جی دی پی ترکیه با 87 میلیون نفر جمعیت؛ 980 میلیارد دلار است، اما ایران با 83 میلیون نفر جمعیت؛ جی دی پی آن 440 میلیارد دلار است یعنی شدت انرژی ما به ازای هر هزار دلار درآمد؛ چهار و چهار دهم بشکه است و برای هر هزار دلار تولید باید چهار و چهار دهم بشکه نفت هزینه کنیم در حالی که در ترکیه یک و یک دهم و بر اساس استاندارد جهانی این میزان یک ممیز 25 صدم بشکه نفت است.
آقای حسین زاده افزود: یارانه پنهان انرژی در سال 80 میلیارد دلار است که بخشی از آن به بحث خوراک باز می‌گردد و کمر اقتصاد ما را شکسته است.
وی گفت: سالانه برای بنزین 13 میلیارد دلار، گازويیل 12 میلیارد دلار و گاز 44 میلیارد دلار یارانه پنهان می‌دهیم.
آقای حسین زاده افزود: 60 درصد اتلاف انرژی ما در دو وزارتخانه نفت و نیرو اتفاق می‌افتد.
وی گفت: برای جلوگیری از آسیب پتروشیمی ها، قانون تنفس خوراک و افزایش پلکانی قیمت را ارايه دادیم.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: در آینده پتروشیمی‌هایی که محصولات خود را خام یا نیمه خام می‌فروشند باید مالیات بدهند.
آقای حسین زاده گفت: نبود توسعه زنجیره ارزش در پایین دست صنایع پتروشیمی؛ دلیل عقب بودن ما از تولید عربستان است، البته در تامین سرمایه نیز مشکل داریم.
وی افزود: از 90 میلیون تن محصولات؛ 60 میلیون تن مربوط به صنایع بالادست و میزان بسیار کمی برای صنایع پایین دست و بقیه تولیدات صنایع میان دست است که با این برنامه ریزی؛ چشم انداز خوبی برای آینده پتروشیمی کشور نخواهیم داشت.
آقای حسین زاده گفت: اکنون شرکتی که محصولات پتروشیمی را صادر می‌کند در قبال صادرات معاف از مالیات است، اما شرکت‌های تولید کننده‌ی محصولات پتروشیمی باید مالیات بدهند که نادرست است.
وی افزود: مجبور هستیم از صنایع پایین دستی پتروشیمی حمایت کنیم، زیرا 15 هزار بنگاه پتروشیمی وجود دارند که بسیاری از آن‌ها کمتر از ظرفیت خود فعالیت می‌کنند و برای تولید محصول نیز باید مالیات بپردازند.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: تنظیم گری بازار؛ یکی از نقاط ضعف صنعت پتروشیمی است، البته در حال تدوین اساسنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در مجلس شورای اسلامی برای حل این مساله هستیم.
آقای حسین زاده افزود: صنعت پتروشیمی؛ توسعه‌ای و متخصص محور است، اما در 57 سال اخیر برنامه ریزی ما در این صنعت، تناژ محور بوده است و بر مبنای ارزش اقتصادی عمل نکرده ایم.
وی گفت: اکنون از تایوان و کره 200 میلیون دلار سالانه محصولات پتروشیمی وارد می‌کنیم که حتی یک قطره نفت هم ندارند.
آقای حسین زاده افزود: در صنعت پتروشیمی، آمایش سرزمینی رعایت نشده است و به عنوان نمونه؛ خوراک را از عسلویه به صنایع آب بر مرکز کشور انتقال می‌دهیم و از آنجا با کامیون دوباره به بندر می‌فرستیم.
وی گفت: بر اساس این سیاست ها، طرح خط اتیلن غرب را ناموفق ارزیابی می‌کنیم.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: 30 درصد ظرفیت پتروشیمی ما در مرکز کشور است که در دنیا سابقه ندارد.
آقای رضا مهدوی پور؛ کارشناس صنعت پتروشیمی نیز در این برنامه گفت: همه طرح‌ها در صنعت پتروشیمی دارای مجوز دریافت خوراک از وزارت نفت هستند و فعالان این صنعت زمانی که موافقت اصولی دریافت می‌کنند بر اساس خوراکی که به آن‌ها داده می‌شود، سرمایه گذاری می‌کنند، اما به دلیل تحریم‌ها در سال‌های اخیر، برنامه‌های وزارت نفت در حوزه بالادست به درستی انجام نشده است و صنعت پتروشیمی باید نگران خوراک خود در سال‌های آینده باشد.
وی افزود: سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی در طرح‌های بالادست، حرکت رو به عقب و از خود گذشتگی است، زیرا وظایف وزارت نفت را انجام می‌دهد.
آقای مهدوی پور گفت: باید به ظرفیت تولید متانول هم به عنوان تهدید، هم به عنوان فرصت نگاه کنیم.
وی افزود: اکنون 10 میلیون تن ظرفیت اسمی متانول است که در سال‌های آینده به 23 میلیون تن در سال خواهد رسید و این برای تبدیل به محصولات با ارزش افزوده بالاتر؛ یک فرصت است.
این کارشناس صنعت پتروشیمی با بیان این که طرح تبدیل متانول به پروپیلن به حمایت دولت نیاز دارد، گفت: از نقد‌های ما به لایحه بودجه این است که نباید رابطه دولت با صنعت در حوزه مالیات فقط در بودجه سالانه تعریف شود.
آقای مهدوی پور افزود: در فهرست صنایع پتروشیمی، محصولات با ارزش افزوده بالا مشمول مالیات شده اند و مواد با ارزش افزوده کم معاف از مالیات هستند.
وی اضافه کرد: امسال 40 میلیون تن تولیدات پتروشیمی داریم که 10 میلیون تن به داخل عرضه و 30 میلیون تنهم صادر می‌شود.
آقای شاه میرزایی گفت: صنایع پتروشیمی ابتدا نیاز داخل را تامین و سپس مازاد تولیدات خود را صادر می‌کند.
وی افزود: 30 میلیون تن صادرات محصولات پتروشیمی تا پایان سال 14 میلیارد دلار ارز آوری برای کشور دارد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: 69 طرح در صنایع پتروشیمی در حال اجراست که 36 میلیارد دلار تا پایان برنامه هفتم باید در آن‌ها سرمایه گذاری شود.
آقای شاه میرزایی افزود: این میزان سرمایه گذاری 50 میلیون تن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی را افزایش می‌دهد.
وی گفت: تاکنون هشت میلیارد دلار در این طرح‌ها سرمایه گذاری شده و اجرای آن‌ها 32 درصد پیشرفت داشته است.
آقای شاه میرزایی با بیان این که این طرح‌ها در ادامه تکمیل زنجیره ارزش، اجرا می‌شود، افزود: البته به دلیل محدودیت‌ها و تحریم‌ها با چالش سرمایه گذاری روبرو هستیم که برخی از این محدودیت‌ها با تلاش جوانان و سرمایه گذاری‌های داخلی کنار زده شده است.
وی گفت: بر اساس برنامه ششم توسعه باید به تولید 100 میلیون تن محصولات پتروشیمی در سال می‌رسیدیم، اما اکنون ظرفیت اسمی ما 90 میلیون تن است و پیش بینی می‌کنیم تا پایان سال به صد میلیون تن برسد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: پیش بینی می‌کنیم تولید واقعی صنعت پتروشیمی تا پایان سال به 65 میلیون تن برسد.
آقای شاه میرزایی کمبود خوراک، تعمیرات، محدودیت‌ها و ... را موانع نرسیدن ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به میزان پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه اعلام کرد و گفت: البته این مسايل در همه دنیا مرسوم است که ظرفیت اسمی با ظرفیت واقعی متفاوت باشد.
وی افزود: با توسعه میادین نفتی و گازی، سرمایه گذاری در بخش بالادست صنعت پتروشیمی برای تامین خوراک و خوراک‌های بین مجتمعی، چالش تامین خوراک صنعت پتروشیمی را حل می‌کنیم.
آقای شاه میرزایی گفت: برنامه ریزی کرده ایم که صنعت پتروشیمی در ادامه زنجیره ارزش بتواند خوراک صنایع پایین دست را تامین کند.
وی افزود: در پایان برنامه توسعه هفتم باید به ظرفیت 142 میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی برسیم.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه در فصول گرم مشکل تامین خوراک پتروشیمی‌ها را نداریم، گفت: زمانی که از سرمایه گذاران برای حضور در این بخش دعوت می‌کنیم به آن‌ها تضمین خوراک با قیمت مشخص می‌دهیم.
آقای شاه میرزایی افزود: در دولت تصمیم گرفته شد قیمت خوراک صنایع پتروشیمی برای چند سال ثابت باشد، البته این مدت طولانی نیست.
وی با بیان اینکه صنایع پتروشیمی در تامین منابع ارزی کشور مقام نخست را دارد، گفت: در روز‌های اخیر در مراسمی کاتالیست‌های تولید داخل برای صنعت پتروشیمی به رسمیت شناخته و سه قرارداد در این زمینه امضا شد.
آقای شاه میرزایی با اشاره به این که وزیر نفت تاکید کرد تا سه سال آینده همه کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی باید بومی سازی شود، افزود: اگر کاتالیست‌ها که زیرساخت توسعه متوازن صنعت پتروشیمی است، بومی سازی شود، زنجیره ارزش کامل می‌شود و پس از آن مجوز‌ها بر اساس زنجیره ارزش صادر خواهد شد.
وی با بیان این که برای کاهش 50 درصدی خوراک مایع پتروشیمی‌ها برنامه داریم، گفت: گازی که به عنوان سوخت در پتروشیمی‌ها استفاده می‌کنیم، 10 درصد گاز مصرفی کشور است، البته برنامه ریزی کرده ایم این میزان گاز در پتروشیمی‌ها به محصول تبدیل شود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: توسعه متوازن صنعت پتروشیمی را در دستور کار داریم و دارندگان مجوز‌ها در مناطق گرم و خشک را تشویق کرده ایم که در مناطق مستعد و مناسب سرمایه گذاری کنند.
صنعت پتروشیمی باید با برنامه‌های جهانی پیش رود
آقای حسین حسین زاده؛ عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: صنعت پتروشیمی؛ توسعه‌ای است و باید همگام با برنامه‌های جهانی پیش برویم.
وی افزود: روند رو به رشدی را در این صنعت داشته ایم، اما در بخش خوراک و سرمایه گذاری به دلیل تحریم‌ها مشکلاتی ایجاد شد.
آقای حسین زاده گفت: سالانه 47 میلیون تن گاز معادل 70 تا 90 میلیون مترمکعب به پتروشیمی‌ها می‌دهیم، اما به دلیل مصرف گاز در فصول سرد، در برخی مواقع گاز کمتری به پتروشیمی‌ها داده می‌شود.
وی افزود: امیدواریم با تنوع سازی خوراک پتروشیمی‌ها و توسعه پتروپالایشگاه ها، این مشکل رفع شود.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: تولید ناخالص داخلی یا جی دی پی ترکیه با 87 میلیون نفر جمعیت؛ 980 میلیارد دلار است، اما ایران با 83 میلیون نفر جمعیت؛ جی دی پی آن 440 میلیارد دلار است یعنی شدت انرژی ما به ازای هر هزار دلار درآمد؛ چهار و چهار دهم بشکه است و برای هر هزار دلار تولید باید چهار و چهار دهم بشکه نفت هزینه کنیم در حالی که در ترکیه یک و یک دهم و بر اساس استاندارد جهانی این میزان یک ممیز 25 صدم بشکه نفت است.
آقای حسین زاده افزود: یارانه پنهان انرژی در سال 80 میلیارد دلار است که بخشی از آن به بحث خوراک باز می‌گردد و کمر اقتصاد ما را شکسته است.
وی گفت: سالانه برای بنزین 13 میلیارد دلار، گازويیل 12 میلیارد دلار و گاز 44 میلیارد دلار یارانه پنهان می‌دهیم.
آقای حسین زاده افزود: 60 درصد اتلاف انرژی ما در دو وزارتخانه نفت و نیرو اتفاق می‌افتد.
وی گفت: برای جلوگیری از آسیب پتروشیمی ها، قانون تنفس خوراک و افزایش پلکانی قیمت را ارايه دادیم.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: در آینده پتروشیمی‌هایی که محصولات خود را خام یا نیمه خام می‌فروشند باید مالیات بدهند.
آقای حسین زاده گفت: نبود توسعه زنجیره ارزش در پایین دست صنایع پتروشیمی؛ دلیل عقب بودن ما از تولید عربستان است، البته در تامین سرمایه نیز مشکل داریم.
وی افزود: از 90 میلیون تن محصولات؛ 60 میلیون تن مربوط به صنایع بالادست و میزان بسیار کمی برای صنایع پایین دست و بقیه تولیدات صنایع میان دست است که با این برنامه ریزی؛ چشم انداز خوبی برای آینده پتروشیمی کشور نخواهیم داشت.
آقای حسین زاده گفت: اکنون شرکتی که محصولات پتروشیمی را صادر می‌کند در قبال صادرات معاف از مالیات است، اما شرکت‌های تولید کننده‌ی محصولات پتروشیمی باید مالیات بدهند که نادرست است.
وی افزود: مجبور هستیم از صنایع پایین دستی پتروشیمی حمایت کنیم، زیرا 15 هزار بنگاه پتروشیمی وجود دارند که بسیاری از آن‌ها کمتر از ظرفیت خود فعالیت می‌کنند و برای تولید محصول نیز باید مالیات بپردازند.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: تنظیم گری بازار؛ یکی از نقاط ضعف صنعت پتروشیمی است، البته در حال تدوین اساسنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در مجلس شورای اسلامی برای حل این مساله هستیم.
آقای حسین زاده افزود: صنعت پتروشیمی؛ توسعه‌ای و متخصص محور است، اما در 57 سال اخیر برنامه ریزی ما در این صنعت، تناژ محور بوده است و بر مبنای ارزش اقتصادی عمل نکرده ایم.
وی گفت: اکنون از تایوان و کره 200 میلیون دلار سالانه محصولات پتروشیمی وارد می‌کنیم که حتی یک قطره نفت هم ندارند.
آقای حسین زاده افزود: در صنعت پتروشیمی، آمایش سرزمینی رعایت نشده است و به عنوان نمونه؛ خوراک را از عسلویه به صنایع آب بر مرکز کشور انتقال می‌دهیم و از آنجا با کامیون دوباره به بندر می‌فرستیم.
وی گفت: بر اساس این سیاست ها، طرح خط اتیلن غرب را ناموفق ارزیابی می‌کنیم.
عضو هیات ريیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: 30 درصد ظرفیت پتروشیمی ما در مرکز کشور است که در دنیا سابقه ندارد.
آقای رضا مهدوی پور؛ کارشناس صنعت پتروشیمی نیز در این برنامه گفت: همه طرح‌ها در صنعت پتروشیمی دارای مجوز دریافت خوراک از وزارت نفت هستند و فعالان این صنعت زمانی که موافقت اصولی دریافت می‌کنند بر اساس خوراکی که به آن‌ها داده می‌شود، سرمایه گذاری می‌کنند، اما به دلیل تحریم‌ها در سال‌های اخیر، برنامه‌های وزارت نفت در حوزه بالادست به درستی انجام نشده است و صنعت پتروشیمی باید نگران خوراک خود در سال‌های آینده باشد.
وی افزود: سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی در طرح‌های بالادست، حرکت رو به عقب و از خود گذشتگی است، زیرا وظایف وزارت نفت را انجام می‌دهد.
آقای مهدوی پور گفت: باید به ظرفیت تولید متانول هم به عنوان تهدید، هم به عنوان فرصت نگاه کنیم.
وی افزود: اکنون 10 میلیون تن ظرفیت اسمی متانول است که در سال‌های آینده به 23 میلیون تن در سال خواهد رسید و این برای تبدیل به محصولات با ارزش افزوده بالاتر؛ یک فرصت است.
این کارشناس صنعت پتروشیمی با بیان این که طرح تبدیل متانول به پروپیلن به حمایت دولت نیاز دارد، گفت: از نقد‌های ما به لایحه بودجه این است که نباید رابطه دولت با صنعت در حوزه مالیات فقط در بودجه سالانه تعریف شود.
آقای مهدوی پور افزود: در فهرست صنایع پتروشیمی، محصولات با ارزش افزوده بالا مشمول مالیات شده اند و مواد با ارزش افزوده کم معاف از مالیات هستند.
