جزيیات یارانه نقدی اعلام خواهد شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید. یارانه نقدی در سال جدید افزایش می یابد. یارانه نقدی بیش از بیست میلیون نفر فروردین ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت کردند. کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.
اطلاعات خرید دلار از این جهت که یک فعالیت اقتصادی محسوب میشود به عنوان یکی از معیارهای دهکبندی در نظر گرفته خواهد شد؛ بنابراین ممکن است افرادی که کارت ملی خود را در اختیار دیگران قرار میدهند، به واسطه این فعالیت در دهک بالاتری قرار بگیرند.
پیگیریها از سازمان هدفمندسازی یارانهها حاکی است، اطلاعات هویتی افرادی که اقدام به خرید دلار با کارت ملی خود میکنند، به عنوان فعالیت اقتصادی خانوار در سامانه ثبت خواهد شد و معیاری برای دهکبندی قرار خواهد گرفت.
معاونت پیشگری از وقوع جرم قوه قضاییه در پیامکی ضمن هشدار به کسانی که کارت ملی خود را برای خرید 2000 دلار به دیگران اجاره میدهند، هشدار داد، بدیهی است اطلاعات هویتی خریداران برای سازمان هدفمندی یایانهها و سازمان امور مالیاتی ارسال خواهد شد.
ريیس سازمان برنامه و بودجه در اظهاراتی گفته، به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.
ريیس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با تصمیم گیری برای ادامه دار بودن پرداخت یارانه 400 هزار تومانی یا ارايه کالابرگ در لایحه بودجه 1402 اظهار کرده، هنوز به این مرحله نرسیده ایم. فعلا کار بر روی منابع و مصارف در حال انجام است. باید درآمد ها و منابع و حقوق ها و غیره مشخص شود. بحث یارانه ها در تبصره 14 مورد بررسی قرار می گیرد و هنوز به این مرحله نرسیده ایم.
به گفته مسعود میرکاظمی، به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.
ريیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در لایحه بودجه 1402 کالابرگ منتفی میشود و یارانه نقدی 400 هزار تومانی ادامه دارد به برنا گفته، بر روی سامانه باید کار شود و سامانه آمادگی پیدا کند و به شکل نمونه در یک استان و یا شهری اجرایی شود، اگر موفقیت آمیز باشد و مردم استقبال کنند حتما در لایحه بودجه 1402 لحاظ خواهد شد.
پس از حذف ارز 4200 تومانی از کالاهای اساسی در ماه اردیبشهت، دولت وعده داد که با جایگزینی کالابرگ الکترونیکی افزایش قیمت ناشی از حذف ارز دولتی را جبران خواهد کرد. بر این اساس قرار شد تا جایگزینی کالابرگ الکترونیکی یارانه معیشتی 300 و 400 هزار تومانی به 9 دهک درآمدی پرداخت شود.
طبق اعلام ادارهکل روابط عمومی و ارتباطات مردمی سازمان هدفمندسازی یارانهها، در صورتیکه سرپرستان خانوار جزو دهکهای اول تا سوم هستند، مبلغ 400 هزار تومان بهازای هر فرد و در صورتیکه جزو دهکهای چهارم تا نهم قرار دارند، مبلغ 300 هزار تومان بهازای هر فرد به حساب آنان واریز خواهد شد.
گفتنی است، محسن زنگنه، نایبريیس کمیسیون برنامهوبودجه مجلس 11 مهرماه امسال گفته بود که یارانه نقدی جایگزین ارز ترجیحی است و ارايه کالابرگ منتفی شده، چون زیرساخت آن وجود ندارد و دیگر تاثیر هم ندارد. اما معاون تجارت و خدمات وزارت صمت در نشست خبری اخیر خود این موضوع را رد کرد.
رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.
مبلغ یارانه در سال جدید تغییر می کند؟
«مسعود میرکاظمی» رییس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با تصمیم گیری برای ادامه دار بودن پرداخت یارانه 400 هزار تومانی و یا ارايه کالابرگ در لایحه بودجه 1402 گفت: هنوز به این مرحله نرسیده ایم. فعلا کار بر روی منابع و مصارف در حال انجام است. باید درآمدها و منابع و حقوقها و ... مشخص شود. بحث یارانهها در تبصره 14 مورد بررسی قرار میگیرد و هنوز به این مرحله نرسیده ایم.
وی در ادامه گفت: ولی احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.
رییس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که احتمال دارد در لایحه بودجه 1402 کالابرگ منتفی شود و یارانه نقدی 400 هزار تومانی ادامه دارد شود گفت: بر روی سامانه باید کار شود و سامانه آمادگی پیدا کند و به شکل نمونه در یک استان و یا شهری اجرایی شود، اگر موفقیت آمیز باشد و مردم استقبال کنند حتما در لایحه بودجه 1402 لحاظ خواهد شد.
اصرار بیفایده برای قیمت دستوری
درست در روزهایی که دولت میلی به افزایش قیمت مرغ نداشت در فروشگاههای پروتيینی گلستان مرغ کیلویی 63 تا 67 هزار تومان به فروش میرسید که این یعنی اصرار دولت به ثبات قیمت بیفایده بوده است. شاید به همین خاطر بود که در روزهای نخست آبانماه معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از افزایش قیمت مرغ خبر داد و دلیل این تصمیم را افزایش هزینههای تولید و استمرار فعالیت مرغداریها اعلام کرد.
به اعتقاد برخی فعالان اقتصادی، در امسال صنعت مرغداری با تورم 40 درصدی روبهرو شد؛ چراکه ارزش خوراک طیور در امسال حدود پنج الی شش برابر افزایش یافت و ازآنجاییکه حدود 70 درصد هزینه تولید در این بخش خوراک است، این افزایش قیمت تاثیر مستقیم بر نرخ تمام شده کالا گذاشت. مطابق رقمهای اعلامی، برای هزینه تولید و قیمت مرغ در کشتارگاهها نرخ مصوب جدید هم برای تولیدکنندگان بهصرفه نیست و مصرفکنندگان ناچارند قیمت بالای 70 هزار تومان را برای مرغ بپذیرند.
اما باتوجهبه اینکه مصرفکنندگان برای تهیه گوشت مرغ با رقم کیلویی 70 هزار تومان با مشکل مواجه خواهند شد به باور کارشناسان تنها راه جایگزینی این بخش عرضه کارت پروتيین است. این موضوعی است که چندی پیش امیر میران عضو اتاق بازرگانی ایران هم درباره آن تاکید کرده بود. به اعتقاد این فعال اقتصادی، بهجای شارژ حساب بانکی افراد کمدرآمد بهتر است کارت پروتيین در اختیار آنها قرار گیرد تا درایو صورت تولیدکننده و مصرفکننده با هم نفع ببرند.
کارت پروتيین به جای یارانه نقدی؟شروین اردلان ريیس هیات مدیره زنجیره تولید گوشت مرغ پیگیر همین نظر را دارد و در گفتوگو با خبرنگار بازار میگوید: شارژ حساب بانکی، اقتصاد و بازار تولیدکنندگان را کوچک میکند. اگر قرار به ارايه یارانه به مردم است، باید کارت پروتيین عرضه شود؛ چراکه در صورت تخصیص یارانه نقدی، تضمینی برای صرف این هزینه در بخش پروتيین نیست تداوم این روند دولت را ناگزیر به پرداخت تاوان، آن هم در حوزه بهداشت، درمان و مسايل پزشکی برای مصرفکنندگان میکند.
باوجود تاکید کارشناسان و تولیدکنندگان به عرضه پروتيین در قالب کالابرگ یا کارت پروتيین، دولت پس از گذشت شش ماه هنوز تصمیمی برای این اقدام نگرفته است موضوعی که از منظر برخی صاحبنظران نگرانکننده است چندی پیش نایبريیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در گفتوگو با رسانهها اعلام کرده بود: بیتوجهی دولت به اجرای قانون بودجه درباره تامین کالاهای اساسی با نرخ شهریور 1400 منجر به افزایش بیضابطه قیمت کالاها شد.
غلامرضا نوری قزلجه درباره نابسامانی بازار و گرانی کالاها گفته است: دولت قانون بودجه سال 1401 درباره تامین کالاهای اساسی با نرخ شهریور 1400 از طریق کالابرگ الکترونیکی را اجرایی نکرد، اقدامی که منجر به افزایش بیضابطه قیمت کالاها شد؛ زیرا این موضوع موج تورمی را به دنبال داشت.
اهمیت پروتيین در سبد خانوار
بنا به نظر کارشناسان، مقرر بود ساماندهی ارز ترجیحی با چند شرط اصلی صورت گیرد که متاسفانه دولت به هیچ یک از این شرطها عمل نکرد، به این معنا که اکنون نه کالا با نرخ شهریور 1400 بهدست مصرفکننده میرسد و نه اینکه سازوکار کالابرگ الکترونیک به کار گرفته میشود تا مابهالتفاوت افزایش قیمتها برای مردم لحاظ شود.
باتوجهبه اهمیت پروتيین در سبد غذایی مردم به نظر میرسد دولت بهجای پرداخت نقدی یارانه به دهکهای کمدرآمد باید نسبت به تهیه کارت پروتيین و قراردادن آن باتوجهبه سرانه مصرف در سبد غذایی مردم اقدام کند تا بهاینترتیب از تولیدکننده و مصرفکننده بهصورت همزمان حمایت شود.
بیستم آبان ماه هفتمین یارانه نقدی دولت ريیسی باید به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. یارانهای که قبل از این عنوان شده بود که به صورت نقدی واریز میشود. اما برخی اظهارنظرها در این مورد باعث ابهام شده است.
ماه گذشته بود که دولت تکلیف پرداخت یارانه نقدی را مشخص کرد و گفت که واریز یارانهها فعلا به صورت نقدی ادامه دارد و فعلا خبری از توزیع کالابرگ نیست.
کمی بعد هم یکی از نمایندگان مجلس تاکید کرد که دولت قید پرداخت کالابرگ را زده و کمک معیشتی ماهانه باید به صورت نقدی واریز شود. چون این شرایط برای مردم مطلوبتر است.
اما این گفته با واکنش احسان ارکانی، نماینده مجلس مواجه شد. او تاکید کرد که پرداخت کالابرگ مصوبه مجلس است و بر اساس قانون بودجه، دولت راهی جز پرداخت کالابرگ ندارد و باید یارانه نقدی به زودی حذف و کالابرگ الکترونیک جایگزین آن شود.
کالابرگ در مرحله آزمایش است؟
حالا در جدیدترین واکنش، معاون وزیر صمت از اجرای آزمایشی طرح کالابرگ خبر داده و گفته «در حال حاضر طرح کالابرگ در مرحلهای است که مقرر شده از پایلوتهای شهری خارج و در سطح کشور اجرا شود. زمانی که حدود نصف فروشگاههای مربوطه به پایانههای فروش مخصوص مجهز شوند، دیگر مشکلی برای اجرای طرح نیست و برای بقیه فروشگاهها هم راههایی پیشبینی شده که بدون ایجاد صندوق فروشگاهی و با تغییر همین دستگاههای پز موجود بتوانند کالاهای مشمول را ثبت کنند.»
این مقام دولتی هم بر قانونی بودن اجرای طرح کالابرگ الکترونیک تاکید کرده و گفته «چیزی به عنوان نظر جمعبندی شده برای منتفی شدن طرح کالابرگ مطرح نشده است. طرح کالابرگ قانون است و بر اساس مصوبه مجلس باید اجرا شود.»
گفتهای که نشان میدهد دولت باید دیر یا زود بساط پرداخت یارانه نقدی را جمع و به جای آن کالابرگ توزیع کند.
یارانه آبان ماه نقدی است؟با وجود اظهارنظرهای متفاوت و متناقض دولت درباره شیوه پرداخت یارانه معیشتی، چیزی که مشخص است این است که یارانه نقدی آبان ماه هم باید نقدا پرداخت شود چون دولت حداقل به گفته خودش هنوز زیرساختهای توزیع کوپن را فراهم نکرده و وزیر اقتصاد هم ابراز امیدواری کرده بود که تا آخر سال بتوان کوپن الکترونیک را پرداخت کرد.
اما سوالی که وجود دارد این است که این همه اظهارنظر متفاوت و متناقض درباره یک طرح اقتصادی برای چیست؟ چرا یک نهاد بحث حذف یارانه را مطرح میکند و فرد دیگری از همان نهاد، ماجرای پرداخت یارانه را میان میکشد.
حداقل هفت ماه است که دولت برای بررسی شیوه پرداخت یارانه نقدی و توزیع کوپن الکترونیک زمان داشته و احتمالا فرصت مناسبی در اختیار دولت بوده که ابعاد این طرح را بررسی کند. اما مشخص نیست که چرا فردی در دولت و یا مجلس یکبار برای همیشه تکلیف شیوه حمایتی دولت از مردم را مشخص نمیکند.
البته به نظر میرسد که مشکل در کمبود منابع است. دولت برای پرداخت کالابرگ منابع لازم را ندارد و مجلس هم میخواهد بر اساس قانون بودجه دولت را موظف به اجرای این طرح کند.
تاکنون چهار مرحله از یارانههای جدید 300 تا 400هزار تومان را به حساب سرپرستان خانوار واریز شده است.
بر اساس برنامههای موجود پیشبینی میشود که یارانه آبانماه هم بیستم همین ماه به حساب سرپرست خانوارها واریز شود
جاماندگان یارانه پس از ثبت درخواست، اگر مشمول دریافت یارانه باشند، یارانه آبانماه را دریافت میکنند.ثبتنام از افرادی که تاکنون از دریافت یارانه نقدی جا ماندهاند یا متقاضی جدید دریافت یارانه هستند از طریق سایت https://my.gov.ir امکانپذیر است. علاوه بر این، متقاضیان بازبینی دهکبندی و افرادی که یارانه آنها از اردیبهشتماه 1401 قطع شده است، همچنان میتوانند جهت ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند.
به گفته سخنگوی ستاد هدفمندی یارانهها هر ماه عدهای از جاماندگان یارانه در سامانه my.gov.ir ثبتنام میکنند و مشمول یارانه جدید میشوند. اکنون افرادی که مشمول یارانه نشدهاند میتوانند در این سامانه ثبتنام کنند و یارانه جدید را دریافت کنند.سخنگوی سازمان هدفمندی یارانهها اعلام کرده که هر ماه درخواست افراد جدید بازبینی میشود و چنانچه این افراد جزو دهک اول تا نهم شناخته شوند به جمع یارانهبگیران اضافه میشوند و معوقات یارانه به حساب آنها واریز میشود. اما از میان افرادی که یارانهبگیر هستند فردی حذف نمیشود.
همه افرادی که تا ابتدای سال 1401 یارانه دریافت نمیکردهاند یا به هر دلیلی یارانه آنها قطع شده بود باید به سامانه my.gov.ir مراجعه و ثبتنام کند؛ پس از ثبتنام آزمون وسع و دهکبندی برای آنها انجام میشود و چنانچه دهک یک تا 9 شناسایی شوند به آنها یارانه نقدی تعلق میگیرد، اما افرادی که از اردیبهشت 1401 به آنها یارانه داده نشده باید به سامانه حمایت وزارت رفاه مراجعه و درخواست بازبینی کنند. در شهریورماه امسال 70هزار سرپرست خانواری که قبلا درخواست بازبینی داشتند این ماه به جمع یارانهبگیران افزوده شدند.
این افراد اگر دهک یک تا 3 باشند، رقم یارانه دریافتی آنها 400هزار تومان به ازای هر فرد و اگر دهک 4 تا 9 باشند رقم 300هزار تومان به ازای هر عضو خانوار به حساب سرپرست خانوار واریز میشود.گفتنی است دولت از اردیبهشتماه به این سو، تاکنون چهار مرحله از یارانههای جدید 300 تا 400هزار تومان را به حساب سرپرستان خانوار واریز کرده است. ضمن آنکه با دستور ريیسجمهور، مبالغ یارانه برای معترضان نیز تا زمان روشن شدن وضعیتشان واریز میشود.
همچنین بر اساس برنامههای موجود این یارانه روز بیستم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود و با توجه به این که تغییراتی در برنامه واریز یارانه تاکنون اعلام نشده، پیشبینی میشود که یارانه آبانماه نیز بیستم همین ماه واریز شود.براساس آخرین وضعیت محاسبه مشمولان یارانه در مردادماه 1401 توسط پایگاه رفاه ایرانیان، از بین حدود 86میلیون نفر جمعیت کل کشور، حدود 25میلیون و 500هزار خانوار معادل 77میلیون و 900هزار نفر بهعنوان مشمول به سازمان هدفمندسازی یارانهها معرفی شدهاند(معادل 89٫9درصد جمعیت کشور).
مبلغ جدید یارانه نقدی جدیداز این میزان حدود 800هزار خانوار مشمول یارانه 400هزار تومانی و حدود یک میلیون و 700هزار خانوار مشمول یارانه 300هزار تومانی هستند. از بین هفت میلیون جامانده که شامل انصرافیهای قدیم، محذوفین قدیم و افرادی است که به هر دلیلی در فروردین ماه سال 1401 یارانه 45500 تومانی دریافت نمیکردند، تعداد کل ثبتنامیهای جدید (پس از اردیبهشت 1401) حدود دو میلیون و 700هزار نفر هستند که حدود یک میلیون و 600هزار نفر از این افراد در جمع مشمولان فعلی حاضر هستند.
همچنین از بین محذوفین جدید یارانه در اردیبهشت سال 1401 حدود چهار میلیون و 200هزار نفر اقدام به ثبت اعتراض کردند که در وسع سنجی تیرماه یک میلیون و 700هزار نفر در جمع مشمولان تیرماه یارانه به سازمان هدفمندسازی یارانهها معرفی شدند.