همشهری: با رای مثبت کمیته مزد به هزینه معیشت 6میلیون‌و895 هزارتومانی خانوارهای کارگری، عملا تحمیل هزینه حدود 2میلیون تومانی به خانوارهای کارگری در سال99 تایید شد.
بالاخره وقت‌کشی در تعیین هزینه معیشت کارگران به پایان رسید و شرکای اجتماعی روی مبلغ 6میلیون‌و895هزار تومان به‌عنوان هزینه معیشت یک خانوار کارگری 3.3نفره توافق کردند. در این شرایط فقط برای حفظ قدرت خرید کارگران و جلوگیری از افزایش شکاف میان مزد و معیشت، باید دستمزد سال1400 قانون کار حداقل یک‌میلیون‌و955هزار تومان افزایش پیدا کند؛ در این صورت گویی «نه خانی آمده و نه خانی رفته».
تورم 39.57درصدی هزینه معیشت
در جلسه اخیر کمیته مزد شورایعالی کار، نمایندگان کارگری، کارفرمایی و دولت افزایش 39.57درصدی حداقل هزینه معیشت خانوارهای کارگری در سال98 را تایید کردند و رقم سبد معیشت کارگران از 4میلیون‌و940هزار تومان در اسفند1398 به 6میلیون‌و895هزار تومان در اسفند1399 افزایش یافت. با توجه به شکاف موجود میان دستمزد و هزینه معیشت کارگران، حتی جبران افزایش 39.57درصدی هزینه معیشت و اضافه کردن حدود 2میلیون تومانی دستمزدهای فعلی، فقط می‌تواند شرایط معیشتی کارگران را به وضعیت ابتدای سال1399 برگرداند و هیچ گشایشی در مشکل آنها ایجاد نمی‌کند.
براساس تبصره2 ماده41 قانون کار، رقمی که در کمیته مزد به‌عنوان هزینه معیشت تعیین شده است، باید در کنار نرخ تورم اعلامی از سوی مراجع رسمی یکی از مبانی تعیین مزد سال آینده باشد. نرخ تورم کل کشور در بهمن‌ماه 34.2درصد و تورم نقطه‌به‌نقطه 48.2درصد اعلام شده بود و تورم اعمال شده بر هزینه معیشت نیز با توجه به سهم اقلام مختلف به‌خصوص خوراکی و آشامیدنی در سبد مصرفی خانوارهای کارگری 39.57درصد بوده که تقریبا حد میانه تورم کل و نقطه‌به‌نقطه محسوب می‌شود.
درخواست برای افزایش ریالی دستمزد
با توجه به محاسبه حداقل هزینه معیشت 6میلیون‌و895هزارتومانی برای بعد خانوار 3.3نفر، هزینه معیشت یک خانوار 4نفره کارگری به 8میلیون‌و357هزار تومان می‌رسد که حداقل دستمزد 2میلیون‌و992هزارتومانی یک کارگر متاهل و دارای دو فرزند، فقط 35.8درصد آن را پوشش می‌دهد. این در حالی است که همین دستمزد در سال1399 می‌توانست 60.5درصد سبد معیشت 4میلیون‌و940هزارتومانی امسال را پوشش دهد.
بر این اساس، برای حفظ شکاف موجود میان مزد و معیشت یک کارگر حداقلی بگیر که سرپرست یک خانوار 4نفره است، باید دستمزد او در سال1400 حدود 2میلیون‌و64هزار تومان افزایش پیدا کند تا قدرت خرید او در مقایسه با سال1399بدون تغییر بماند و شکاف 39.5درصدی میان مزد و معیشت او حفظ شود. این میزان افزایش معادل 69درصد است؛ اما طرف کارگری اصرار دارد به‌جای صحبت از درصد‌هایی که ظاهری اغواکننده و ترسناک دارند، چانه‌زنی‌ها روی مبلغ و رقم افزایش مزد باشد.
پیش از این علی خدایی، نماینده کارگران در شورایعالی کار در انتقاد از تعیین درصد افزایش مزد در مجلس به همشهری گفته بود: افزایش 35درصدی مزد که برخی نمایندگان می‌گویند، کمتر از 700هزار تومان به دریافتی کارگر اضافه می‌کند درحالی‌که رشد هزینه‌ها در سال99 به‌مراتب بیش از این رقم بوده است ؛ ازاین‌رو طرف کارگری در مذاکرات مزد1400 به‌جای صحبت درباره درصد فقط روی مبلغ بحث می‌کند.
فرامرز توفیقی، ريیس کمیته مزد شورای اسلامی کار نیز با اشاره به اینکه هزینه معیشت تعیین شده در جلسه اخیر کمیته مزد، هزینه حداقلی بوده و با سبد معیشت شرافتمندانه تفاوت دارد، می‌گوید: در محاسبات طرف کارگری رقم 8میلیون‌و735هزار تومان برای معیشت شرافتمندانه تعیین شده بود اما طرف کارفرمایی (اعم از دولت و بخش خصوصی) قايل به پرداخت حداقل‌ها به کارگران بودند و درنهایت چانه‌زنی، رقم 6میلیون‌و895هزارتومانی با ساده‌ترین شیوه محاسبه و به‌عنوان حداقل هزینه معیشت یک خانوار 3.3نفره تعیین شد.
توفیقی نیز با اشاره به اینکه افزایش هزینه معیشت نسبت به سال قبل یک‌میلیون‌و955هزار تومان بوده است، می‌افزاید: کف درخواست طرف کارگری این است که این مبلغ به‌عنوان جبران هزینه تحمیل شده به معیشت کارگران به مزد آنها اضافه شود تا کارگران به وضعیت اول سال99 برگردند و بعد از آن بر سر تعیین مزد1400 متناسب با شرایط سال آینده بحث و رایزنی شود. به عقیده او، طرف کارفرمایی و دولت نیز از وخامت اوضاع معیشت کارگران اطلاع دارند و می‌دانند که به بیراهه‌بردن بحث دستمزد قابل توجیه نیست.
