همایون دارابی، مدیرعامل سبدگردان داریوش، با بیان مطلب فوق درباره ایجاد تغییر در کارمزد مدیران صندوق‌های سهامی از سوی سازمان بورس به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: این روزها تلاش هایی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور مقایسه بازدهی صندوق‌ها با بازدهی شاخص، پرداخت هزینه و اینکه مدیر صندوق از شاخص بهتر عمل کند، در حال انجام است تا کنترلی بر نحوه عملکرد و نحوه پرداخت هزینه های صندوق صورت گیرد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه اظهار داشت: در حقیقت، تعدد سبدگردان‌ها و صندوق‌ها، تمرکز در بهبود کیفیت عملکرد آنها و در نهایت فرهنگ‌سازی برای سرمایه گذاری غیر مستقیم مثلث سه وجهی است که مدیران سازمان بورس در تلاش توسعه و تعمیق هر یک از اضلاع آن هستند.
به گفته مدیرعامل سبدگردان داریوش، در تغییرات جدید، کارمزد مدیر صندوق‌های سهام براساس عملکرد انجام خواهد شد. تا پیش از این مصوبه، مقرر بود که مدیران صندوق‌های سهامی براساس اندازه صندوق کارمزد دریافت کنند. به بیانی دیگر، کارمزد مدیر تقریبا معادل 2 درصد اندازه صندوق بود. همین امر باعث می شد که هر چه صندوق بزرگتر باشد، کارمزد بیشتری نصیب مدیر شود.
وی با اشاره به مشکلات این طرح تصریح کرد: اول اینکه صندوق‌های کوچک کم انگیزه بودند، چون علی‌رغم بازدهی بالاتر درآمد کمتری داشتند. دوم، صندوق‌های بزرگ نیز به بازدهی بیشتر شاید اون حساسیت لازم را نداشتند. اما با این تغییر، بخشی از درآمد مدیر به بازدهی صندوق نسبت به شاخص وابسته شده است و هر چه این بازدهی بیشتر باشد کارمزد مدیر هم بیشتر می شود.
دارابی ادامه داد: در مصوبه جدید مقرر شده است کارمزد ثابت از دو درصد به 1.5درصد کاهش یابد؛ در مقابل بازدهی بیشتر صندوق نسبت به شاخص (90درصد رقم شاخص مبنا قرار گرفته است) به عنوان کارمزد متغییر لحاظ شود. این موضوع می‌تواند به یک محرک انگیزشی در میان مدیران صندوق ها تبدیل شود.
وی با اشاره به اینکه در مصوبه جدید سازمان به کیفیت کار صندوق توجه بیشتری شده است، گفت: این مساله می تواند مشوقی نیز برای مردم باشد تا به سمت سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در صندوق‌های سهامی گرایش پیدا کنند. چرا که صندوق‌ها اگر بتوانند بهتر از شاخص کل عمل کنند جذابیت دو چندانی برای سرمایه‌گذاری خواهند داشت.
مدیرعامل سبدگردان داریوش با بیان اینکه در این طرح، عملکرد مدیر صندوق در ارتباط با شاخص سنجیده می‌شود، خاطرنشان کرد: این طرح جدید است و احتمالا در آینده اصلاحاتی خواهد داشت. بیشترین نقد به طرح جدید، بحث مبنا قرار دادن شاخص کل است هر چند که 90درصد شاخص مبنا است اما باید بپذیریم شاخص کل نیز از اشکالاتی برخوردار است.
وی در این رابطه پیشنهاد داد: چنانچه صندوق‌ها بتوانند داوطلبانه شاخص دیگری را جهت این سنجش انتخاب و در امیدنامه بیان کنند، به عنوان مثال شاخص کل هم‌وزن یا شاخص 30 شرکت یا حتی نرخ بهره و تورم انتخاب موثرتری برای این اقدام مثبت رقم می خورد.
وی با اشاره به اینکه این مصوبه می تواند تورش به سمت سهام شاخص‌ساز را ایجاد کند، اذعان داشت: یکی از چالش‌های این طرح، احتمال عمیق شدن شکاف رفتار شاخص سازها با بقیه بازار است. در این خصوص لازم است نیاز به گذر زمان است تا دریابیم رفتار صندوق‌ها در برابر این مصوبه چگونه است؟ آیا صندوق‌ها می توانند درآمد بیشتری بدست آورند یا خیر؟
به گفته این کارشناس ارشد بازار سرمایه، تحقیق در عملکرد صندوق ها نشان می‌دهد با فرمول جدید اکثر مدیران صندوق‌ها درآمد بیشتری به دست می آورند که می تواند خبر خوبی برای صنعت مدیریت دارایی کشور باشد. در این رابطه، تفاوت دریافتی مدیر صندوق (شرکت تامین سرمایه و سبد گردان) و مدیران سرمایه گذاری صندوق‌ها نکته‌ای است که می‌بایست مورد توجه قرار گیرد.
مدیرعامل سبدگردان داریوش در پاسخ به این پرسش که «صندوق با درآمد ثابت با سود بانکی یا سود پایه مقایسه می‌شود، آیا این دو عملکردی مشابه دارند؟»، گفت: صندوق درآمد ثابت نسبت به تورم، امنیت بیشتری دارد. زیرا سبد داراییی های او ترکیبی از اوراق و سهام است. درنتیجه بازدهی آن تابعی از بازدهی تورمی بازار سرمایه هم هست، به همین سبب، عموما بازدهی صندوق درآمد ثابت در میان مدت می تواند بهتر از سود بانکی باشد.
به گفته همایون دارابی، صندوق‌های درآمد ثابت قطعا نمی توانند با شاخص کل مقایسه شوند و لازم است با نرخ سود پایه بانکی، نرخ شاخص بازدهی اوراق و همچنین تورم مقایسه شوند. البته هم اکنون بخشی از کارمزد مدیر در این صندوق‌ها به بازدهی بیشتر آنها نسبت به این سود وابسته است، اما این امر چندان ملموس نیست.
یادآور می شود؛ در مصوبه جدید سازمان، کارمزد مدیر صندوق‌های سهام براساس عملکرد مدیر محاسبه می‌شود. بر این اساس، مقرر شده است کارمزد ثابت از دو درصد به 1.5درصد کاهش یابد؛ در مقابل بازدهی بیشتر صندوق نسبت به شاخص (90درصد رقم شاخص مبنا قرار گرفته است) به عنوان کارمزد متغییر لحاظ شود.
*خبرنگار: محبوبه حاجی زاده
