طبق بررسی‌ها لایحه بودجه سال آینده نه تنها انبساطی نیست ، بلکه دولت تا 25 درصد انقباضی عمل کرده است.
بر اساس این گزارش، هدف از سیاست‌های انبساطی گشایش در تولید و اشتغال زایی است که بر اساس آن دولت تصمیم می‌گیرد با افزایش حجم پول در جامعه، تقاضای مردم برای خرید کالاها را بالا برده و با این کار بخش عرضه را به تولید تشویق کند تا چرخ تولید شروع به حرکت کرده و بیکاری کاهش یابد.
اتخاذ سیاست‌های انقباضی نیز در شرایطی است که قیمت‌ها در جامعه افزایش یابد و منجر به ورود کالاهای ارزان از خارج و کاهش تولید داخلی شود. بنابراین تصمیم‌سازان باید سیاستی اتخاذ کنند تا با کاهش حجم پول در جامعه ، تقاضای خرید کاهش یابد تا مردم کالاهای موجود را با پول کمتر خریداری کنند و این یعنی کاهش قیمت کالاها!
جدول مقایسه مصارف لایحه بودجه 1401 در مقایسه با قانون بودجه سال جاری (ارقام براساس هزار میلیارد تومان):
طبق گزارش مرکز آمار ایران ، تورم منتهی به آذر سال جاری، 43.4 درصد است. برآورد مجلس نشان می‌دهد حذف ارز 4200 تومانی تورم 10.5 درصدی را به دنبال خواهد داشت. همچنین درآمدهای حاصل از اصلاح قیمت گاز مصرفی تبصره 14، رشد 6166 درصدی داشته که با توجه به منفی بودن تراز گازی باید در انتظار افزایش قیمت شدید گاز بود.
با اصلاح نرخ گاز ، درآمد حاصل از 1.5 به 94 هزار میلیارد تومان می‌رسد که می‌توان میزان تورم این اصلاح را حدود 5 درصد در نظر گرفت.
اصلاح قیمت برق مصرفی هم بر اساس تبصره 8 قانون بودجه اعمال شد که این مورد نیز از تغییرات تورم‌زا به شمار می‌رود. همچنین لغو معافیت مالیات بر ارزش افزوده قند و شکر حدود دو درصد تورم ایجاد خواهد کرد.
افزایش عوارض حمل و نقل کالا از 4 به 9 درصد نیز حداقل موجب افزایش 5 درصدی تورم خواهد شد. حتی اگر اصلاح قیمت آب و آزاد سازی بنزین لحاظ نشود، تورم سال جاری به حدود 64.9 درصد می‌رسد.
لایحه بودجه 1401 نسبت به سقف اول بودجه سال جاری 46 درصد رشد داشته اما میزان تملک دارایی‌های مالی از 92 هزار میلیارد تومان در سال جاری به 155 هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه سال آینده رسیده که باسود آن 200 هزار میلیارد تومان خواهد شد اما همان 155 هزار میلیارد تومان مبنا قرار می گیرد.
در نتیجه تسویه دیون قبلی دولت معادل 63 هزار میلیارد افزایش داشته ، یعنی مخارج دولت به صورت واقعی 63 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. زیرا بدهی سال گذشته را با بانک‌ها تسویه کرده است.
بنابراین مجموع بودجه 1401 کمتر از 40 درصد رشد اسمی داشته در حالی که تورم محاسبه شده در نتیجه اصلاحات قیمتی، 64.9 درصد است. ضمن این که حقوق کارمندان دولت هم به جای 40 درصد به طور میانگین 10 درصد رشد داشته است.
