دنیای اقتصاد نوشت: گفته می‌شود ایران بعد از مصر دومین کشور تولیدکننده خرما در جهان است اما در بین کشورهای صادرکننده در رتبه چهارم قرار دارد.
در این گزارش اما به این موضوع نمی‌پردازیم که علل و دلایل چهارم بودن کشورمان که از تولیدکننده‌های مطرح خرما در جهان است، چیست؛ بلکه به این موضوع می‌پردازیم که بازار خرید و فروش خرما در ماه مبارک رمضان سال‌جاری نسبت به سال 1398 و 1399 چه تغییراتی داشته است.
طبق صحبت‌های ريیس انجمن ملی خرمای ایران، امسال خرمای تازه به ماه رمضان نمی‌رسد. دلیل آن هم این است که به گفته او چهار ماه تا فصل برداشت محصول جدید باقی مانده است. با این حال این‌طور که گفته‌اند، انبارها از سال زراعی قبل پر است و مشکلی برای تامین نیاز مردم در زمینه خرما وجود ندارد.
با تمام این صحبت‌ها، خرما نسبت به یکی، دو سال پیش در مقایسه با دیگر اقلام خوراکی افزایش قیمت چشم‌گیری نداشته است. برای مثال یک کیلو خرمای عسلی در سال 1399، 16هزار و500 تا 18 هزار تومان بوده و حالا بسته 800 گرمی آن 22 هزار تومان قیمت دارد. اما در میان خرماها تنها خرمای پیارم است که نسبت به سال 1398، در سال 1400 با رشد بیش از سه برابری قیمت همراه بوده است.
نکته دیگری که قبل از خواندن این گزارش باید در جریان آن قرار بگیرید، این است که تنوع خرماها زیاد است و در این گزارش به مقایسه قیمت چند خرمای پرطرفدار و پر فروش اکتفا کردیم.
رطب مضافتی
در سال 1398 خرمای مضافتی توسط تولیدکننده 18 هزار تومان به فروش می‌رفته است. اما شما در همان سال برای خرید رطب مضافتی بم باید 24 هزار و 500 تومان هزینه می‌کردید. در سال 1399 هر کیلو خرمای مضافتی توسط تولیدکننده 19500 تومان قیمت‌گذاری شده بوده است، اما وقتی برای خرید یک کیلو خرمای مضافتی بم راهی میدان‌های میوه و تره‌بار شهرداری می‌شدید، باید 23 هزار و 900 تومان پول می‌دادید.
در فروشگاه‌ها هم 700 گرم آن بین 23 هزار و 900 تا 45 هزار تومان به فروش می‌رفته است اما حالا در سال 1400 برای خرید یک بسته 700 یا 680 گرمی رطب مضافتی بم باید بین 35 تا 49 هزار تومان هزینه کنید. درحالی‌که قیمت هر کیلوگرم خرمای مضافتی در مبدا تولید 20 تا 21 هزار تومان تعیین شده است.
نکته‌ای که صدای فعالان این بخش را هم درآورده و به وضعیت قیمت فروش محصولاتشان از مبدا تا رسیدن به دست مصرف‌کننده معترض هستند. در نهایت افزایش قیمت رطب مضافتی به‌صورت متوسط از سال 1399 تا 1400، بیشتر از 14 درصد و نسبت به سال 98 هم 8/ 42 درصد رشد داشته است.
خرمای پیارم
در سال 1398 وضعیت قیمت‌ها به این شکل بوده است که برای خرید خرمای پیارم که یکی از انواع خرماهایی است که در استان هرمزگان کشت می‌شود، اگر به میادین میوه‌وتره‌بار می‌رفتید، یک کیلوی آن را می‌توانستید با 37 هزار تومان بخرید. اما در سال 1399 خرمای پیارم در میدان میوه و تره‌بار کم پیدا می‌شود و برای خرید آن باید به مغازه‌های خارج از این میدان مراجعه می‌کردید که در آنجا برای خرید یک کیلو از این خرما از نوع درجه یک آن 75 تا 80 هزار تومان و درجه دو آن 68 هزار تومان هزینه می‌کردید.
در 1400 اما وضعیت به این شکل می‌شود که برای خرید 750 گرم خرمای پیارم، باید 122 هزار تومان ناقابل هزینه کنید. البته قیمت‌ها متفاوت است. مثلا یک نوع آن در فروشگاه‌ها موجود است که نیم کیلوی آن 99 هزار تومان فروخته می‌شود و بسته 200 گرمی‌اش هم 40 هزار تومان. البته از این نکته نباید بگذریم که چه در سال 99 و چه در سال‌جاری، به علت تورم افسارگسیخته، تفاوت‌های چشم گیر قیمتی در هر کیلوگرم از خرمای پیارم در میادین میوه‌وتره‌بار شهرداری تهران، خرده‌فروشی‌های سطح شهر و فروش آنلاین و فروشگاه‌های مشهور مجازی به‌وجود آمده است.
خرمای کبکاب
خرمای کبکاب از خرماهای شناخته شده و پرطرفدار است. کبکاب وقتی کاملا برسد رنگی متمایل به قهوه‌ای تیره دارد و رنگ آن در زمان خارک و رطب متمایل به زرد است. این خرما بین 11 هزار تومان تا 12500 در سال 1398 قیمت‌گذاری شده بود. در همین سال یعنی سال 1398، یک کیلو درجه یک این خرما 15 هزار تومان و درجه دوم آن هم حدودا 13 هزار تومان در فروشگاه‌ها موجود بود.
قیمت آن در اوایل ماه رمضان سال 1399 کیلویی 12هزار و 500 تا 13هزار و500 تومان قیمت‌گذاری شد. اما اگر در همان سال شال و کلاه می‌کردید و به میدان‌های میوه‌وتره‌بار می‌رفتید یک کیلوی آن را به شما 15 هزار تومان می‌فروختند. اما در سال‌جاری یک بسته یک کیلو و 250 گرمی آن از نوع درجه یک و در بسته‌بندی طلق‌دار، 47 هزار و 500 تومان در فروشگاه‌های زنجیره‌ای معتبر به فروش می‌رود.
