دولت لایحه تازهای را با دو فوریت تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. این لایحه با نام «تامین مطمين کالاهای اساسی، نهادههای دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیاستهای جبرانی برای حمایت از معیشت اقشار آسیبپذیر» به مجلس رفته است، اما گفته میشود هدف اصلی آن در واقع حذف ارز 4200 تومانی است.
با این حال دولت تاکنون در این رابطه به صراحت توضیحی نداده است.
محمد حسینی معاون پارلمانی رییس جمهور بدون اشاره مستقیم به حذف ارز 4200 در این لایحه گفت: «با عنایت به تاثیرپذیری روند تامین و قیمت کالاهای اساسی از افزایش قیمتهای جهانی و تغییرات اقلیمی و با هدف فراهم آوردن امکان تامین کافی کالاهای اساسی، نهادههای دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و حمایت از معیشت اقشار آسیبپذیر از طریق پرداخت یارانه، لایحه تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است.»
حسینی افزود: "در این لایحه به منظور جبران آثار منفی ناشی از افزایش قیمت جهانی نهادههای دامی و کشاورزی وارداتی و همچنین بروز خشکسالی در سال جاری و به جهت اطمینان از تامین کافی کالاهای اساسی و نهادههای دامی، دارو و تجهیزات مصرف پزشکی، به دولت اجازه داده میشود تا نسبت به افزایش سقف اعتبار موضوع جزء (3) بند (ب) تبصره (1) ماده واحده قانون بودجه سال 1400 جهت تخصیص ارزش سهام با مبادله منابع ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز اقدام نماید و درآمد حاصل از تغییر نرخ کالاهایی که با ارز ترجیحی تامین شده است را به میزان و روشی که توسط دولت تعیین میگردد به افراد مشمول پرداخت کند. "
معاون پارلمانی ريیس جمهور افزود: «دستگاههای ذیربط نیز موظفند سیاستگذاری و فرایند تخصیص، توزیع و موارد مصرف ارز ترجیحی را به گونهای اجرا و نظارت کنند که کالاها و خدمات مشمول، بههنگام و با قیمت مناسب با نرخ ترجیحی ارز به مصرف کننده نهایی برسد. ضمن آنکه دولت مجاز شده تا در صورت عدم کفایت منابع تخصیص یافته برای پرداخت یارانه، مابه التفاوت را از محل جابجایی ردیفهای جدول تبصره 14 قانون بودجه سال 1400 تامین نماید.»
مخالفت با حذف ارز 4200 تومانی
برخی ناظران میگویند حذف ارز 4200 تومانی میتواند در وضعیت کنونی اقتصادی تبعات زیادی برای کشور داشته باشد. رحمتالله نوروزی نماینده علی آباد کتول در مجلس در تذکر شفاهی با اشاره به زمزمههای مطرح شده در خصوص حذف ارز 4200 تومانی گفت: "حذف ارز 4200 تومانی هم باعث افزایش قیمتها و فشار بر اقشار ضعیف میشود، آن هم در حالی که تاکید حضرت آقا در همه دولتها بر حمایت از اقشار ضعیف بوده و دغدغه امروز ایشان هم معیشت مردم است. "
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: «اگر زیربناهای این کار فراهم نشود قیمت کالاهای اساسی مانند گوشت، مرغ و لبنیات به شدت بالا خواهد رفت، لذا تقاضا داریم در این رابطه نظر متخصصین و نیز نظر کمیسیونهای برنامه و بودجه و اقتصادی و نخبگان اقتصادی را بگیرند و کار کارشناسی دقیق و درستی انجام شود.»
پیشتر سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفته بود: «شرط مجلس برای موافقت با این لایحه عدم گرانی کالاهاست که باید مابهالتفاوت آن به مردم پرداخت شود.»
روز گذشته نیز وزیر بهداشت در اظهار نظری تاکید کرد که حذف ارز 4200 تومانی باعث افزایش قیمت دارو میشود که خانمان برانداز است.
بهرام عیناللهی گفت: «در ارتباط با ارز 4200 تومانی در اجرا با وضعیت اقتصادی مردم چارهای نداریم که همین ارز را نگه داریم و اگر اکنون آن را لغو کنیم از فردای آن روز، دارو وحشتناک گران میشود و فشار مضاعفی به مردم و بیماران وارد میشود. گاهی فکر منطقی داریم، ولی در عمل نمیتوانیم آن را اجرایی کنیم.»
او افزود: «لازم است در این خصوص کار شود تا در آینده روی آن فعالیت کنیم، اما اکنون این کار امکان پذیر نیست، برای افرادی که بیمار مزمن دارند، فشار زیادی خواهد داشت. این موضوع برای شخصی که به طور مزمن دارو مصرف میکند خانمان برانداز است و باید تمام زندگی اش را بفروشد تا بتواند دارو بخرد. در این شرایط، نمیتوانیم این ارز را برداریم و باید شرایط را حفظ کنیم مگر اینکه منابع از سوی بیمهها و دیگر نهادها تامین شود تا به مردم فشار نیاید، همچون نرخ بنزین.»
همچنین فعالان صنعت گوشت میگویند با این اقدام قیمت گوشت قرمز به 300 هزار تومان و گوشت مرغ به 100 هزار تومان میرسد.
با این حال عدهای دیگر از کارشناسان و ناظران نیز معتقدند ارز 4200 تومانی از ابتدا اشتباه بود و هر چه زودتر باید این سیاست اشتباه اصلاح شود.