تعیین تکلیف نهایی دولت برای افزایش قیمت بنزین | افزایش قیمت بنزین در راه است؟

تعیین تکلیف نهایی دولت برای افزایش قیمت بنزین | افزایش قیمت بنزین در راه است؟

یک کارشناس حوزه انرژی معتقد است احتمالا فضای اقتصادی و سیاسی ایران آماده تغییر قیمت بنزین نیست اما سیاست‌های غیرقیمتی...
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

افزایش قیمت بنزین، موضوعی است که بارها مطرح شده است. بنزین یک کالای استراتژیک و مهم برای جامعه است، هر بار عده‌ای با هدف تشویش اذهان و روحیه جامعه، اخبار کذبی در مورد افزایش قیمت بنزین مطرح می‌کنند؛ که نه در دولت و نه در مجلس شورای اسلامی هیچ مصوبه ای در خصوص افزایش قیمت بنزین در دست بررسی نیست. حتی بارها مقامات کشور اعلام کرده‌اند که قیمت بنزین در سال‌جاری یعنی سال 1401 تغییری نخواهد داشت. در ادامه آخرین خبر از افزایش قیمت بنزین را بخوانید. 

یک کارشناس حوزه انرژی معتقد است احتمالا فضای اقتصادی و سیاسی ایران آماده تغییر قیمت بنزین نیست اما سیاست‌های غیرقیمتی در حوزه بنزین بی‌تردید اجرایی خواهد شد.

زهرا علی‌اکبری- هر چند مقامات دولتی بارها موضوع افزایش نرخ بنزین در سال جاری را رد کرده‌اند اما تصمیماتی که برای محدود کردن عرضه سوخت در کشور اتخاذ شده، این شايبه را ایجاد کرده است که افزایش قیمت بنزین رخ خواهد داد.

نرسی قربان، تحلیلگر انرژی در گفتگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه عقب‌ماندگی قیمت بنزین نسبت به نرخ‌های بین‌المللی واقعیت دارد، گفت: نکته اما اینجاست که قدرت خرید جامعه ایرانی نیز با استانداردهای بین‌المللی فاصله دارد. در ضمن تورم ایران چند سال مداوم بالاتر از 40 درصد است و افزایش قیمت بنزین می‌تواند شوکی تورمی را دوباره متوجه اقتصاد ایران کند.

وی با اشاره به سبد سوختی ایران گفت: به دلیل بالا بودن سهم بنزین از سبد سوختی ایران، این کالا همواره جوانبی غیراقتصادی را همراه خود دارد.

او در توضیح این مطلب افزود: بررسی تاریخ پنجاه تا شصت سال اخیر نشان می‌دهد؛ تغییرات قیمت بنزین همواره با تنش‌های اجتماعی و سیاسی همراه بوده است. این در حالی است که تغییرات قیمتی بنزین در کشورهای دیگر چنین حساسیت بالایی را ایجاد نمی‌کند.

وی گفت: هر چند نرخ سوخت همواره برای همه کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است اما حساسی بر مساله بنزین در ایران چیزی فراتر از عرف و استاندارد جهانی است. وی پیش‌بینی کرد قیمت بنزین در سال جاری دستخوش افزایش نشود اما دولت با سیاست‌های غیرقیمتی و اعمال محدودیت، فضای عرضه بنزین را دستخوش کاهش کند.

پیش‌بینی یک کارشناس از آینده قیمت بنزین/ افزایش قیمت در راه است؟

قیمت واقعی بنزین چقدر است؟

سعید مداح مروج، عضوهیات مدیره و مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی گفته است برای پالایش هر بشکه خوراک حدود 30 تا 35هزار دلار سرمایه‌گذاری نیاز است به عبارتی برای ساخت یک پالایشگاه 200 هزاربشکه‌ای نفت خام حدود 6 تا 7 میلیارد دلارسرمایه نیاز خواهد بود و در شرایط فعلی، تولید هر لیتر بنزین 18 هزار تومان هزینه در بردارد که این رقم برای هر لیتر نفت‌گاز 18 تا 20 هزار تومان است.

نرسی قربان درباره اعداد و ارقام اعلامی در این زمینه گفت: فکر می‌کنم هرینه پالایش هر لیتر بنزین برای دولت در محدوده همین 18 هزار تومان باشد و اگر قیمت نفت خام نیز در این پروسه در نظر گرفته شود، بهای هر لیتر بنزین از 25 هزار تومان فراتر خواهد رفت اما همان‌طور که گفتم اقتصاد ایران و قدرت خرید و شرایط اجتماعی به گونه‌ای نیست که بتوان برای واقعی کردن قیمت بنزین تصمیم گرفت.

وی اضافه کرد: تصمیم‌گیری در مورد قیمت بنزین تنها به فاکتورهای اقتصادی مرتبط نیست. نمی‌شود به این نکته استناد کرد که چون بنزین در ترکیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از ایران گران‎تر است، باید در ایران هم گران شود. شرایط اقتصادی ایران شباهتی به این کشورها ندارد و موضوع مهم نیز همین نمته است.

باز هم پای تحریم در میان است

وی با اشاره به اینکه تحریم‎های نفتی و گازی، سرمایه‌گذاری در ایران را نشانه رفته است، گفت: ایران کشوری نفت‌خیز است و منابع گازی غنی دارد اما عدم سرمایه‌گذاری در این سال‌ها سبب شده است سهم ایران از بازارهای انرژی روز به روز کمتر از قبل شود. به عبارت دیگر تحریم عامل مهمی است که مانع ورود سرمایه و تکنولوژی به ایران شده است و در نتیجه شاهدیم که هر روز بیشتر از گذشته اقتصاد ایران با بحران در این زمینه روبرو می‌شود.

وی با اشاره به اینکه درآمد دولت محدود است و در شرایط نبود سرمایه‌های خارجی، مجبور است بخشی از منابع خود را صرف تامین هزینه‌های نگهداری تاسیسات نفتی و گازی کند، گفت: مهمترین چالش ایران حل موضوع تحریم است. به عبارتی اگر ایران بتواند بحران خود را در این بخش برطرف کند، مشکلات کم‌کم حل خواهند شد.

این کارشناس اقتصاد انرژی ادامه داد: به عبارت دیگر لازم است دولت درآمد خود را صرف تامین بهداشت، آموزش هزینه کند و سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز را به سرمایه‌گذاران خارجی و خصوصی بسپارد اما متاسفانه تحریم این معادلات را به هم ریخته است.مشکل تحریم حل شود، گره انرژی در ایران باز خواهد شد.

وی گفت: با برداشته شدن تحریم مطمين باشید شرکت‌های خارجی در ایران حضور خواهند یافت.

قیمت بنزین گران می شود

همچنین از دیگر توجیه‌های اجرای این طرح، جلوگیری از قاچاق سوخت بود. اما سوال اینجاست که آیا قاچاق بنزین اصلا در سطح دارندگان کارت سوخت که ماهانه 210 لیتر سهمیه مصرفی دارند، صورت می‌گیرد؟

بازی دو سر باخت دولت‌ها

تا پیش از سال 84 هر سال 15 فروردین درصد مشخصی به قیمت بنزین اضافه می‌شد که در آستانه انتخابات همان سال، با تصمیم مجلس قانون تثبیت قیمت‌های بنزین تصویب شد. در ازای این طرح اعطای یارانه نقدی مصوب شد که به نظر می‌رسد بازی دو سر باخت بود.

این در حالی است که تا قبل از آغاز به کار دولت نهم، هر سال قیمت بنزین به صورت پلکانی تغییر می‌کرد. در این طرح که دولت اصلاحات مجری آن بود حتی در سال 1380 نرخ بنزین کاهش یافت. همچنین در آن مقطع خبری از دو نرخی بودن و استفاده از کارت‌های سوخت نبود.

اما با طرح هدفمندسازی یارانه و سیاست‌هایی که دولت محمود احمدی‌نژاد در پیش گرفت، بنزین به کالایی تبدیل شد که هر گونه تغییر نرخ در آن تبعات متعددی را در پی داشته باشد. حتی اگر تورم نزدیک به 50 درصد باشد، این کالا باید به صورت دستوری مدیریت شود.

البته این سخن به معنای حمایت از افزایش قیمت بنزین نیست؛ به‌ویژه در مقطع کنونی هر گونه تغییری در سیاست‌های بنزینی، مانند شلیک بر پیکر نیمه‌جان اقتصاد ایران می‌ماند. اما سیاست‌هایی که در 17 سال اخیر اجرا شد این بازار را به گلوگاه بحران اقتصاد ایران تبدیل کرد.

ريیس هیيت مدیره کانون سراسری جایگاه داران سوخت ایران با بیان این که قاچاق یک موضوع سیستماتیک است، بیان داشت: «اخیرا فرمانده مرزبانی اعلام کرد که 11میلیون لیتر سوخت و فرآورده قاچاق کشف شده است. این رقم آنقدر بالا است که نشان می دهد با کولبر و دبه نمی توانسته این قاچاق انجام شده باشد. از آنجا که ما حتی با قاچاق یک سی سی از سوخت و فرآورده های کشور مخالف هستیم، اما بر این باوریم که قاچاق عمده و اصلی سوخت از مبادی دیگر و از راه ها و به دست افرادی دیگر انجام می شود.»

وی تاکید کرد: «محدودیت سوختگیری 30لیتر روزانه هم برای مردم و هم برای جایگاه داران مشکل ایجاد کرده است و موجب درگیری بین مردم و جایگاه داران شده است. مردم می خواهند یک مسافت طولانی را طی کنند و از مبدا سوختگیری کنند و فکر می کنند همکاران ما در جایگاه ها مقصر هستند و این محدودیت موجب ناهنجاری شده است. البته  در استان تهران هنوز دستورالعملی صادر نشده است، مگر این که به صورت موردی  و موقت جایگاهی نسبت به ذخیره سوختی که دارد محدودیت هایی را اعمال کرده باشد تا هم درخواست مردم را پوشش دهد و جایگاه بدون سوخت نماند و کسی بدون سوخت از جایگاه خارج نشود. واقعیت این است که درخصوص مازاد مصرف به تولید باید راهکاری پیش بینی شود زیرا سوخت یک مساله امنیتی و سیاسی است.»

یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: حدود سه ماه است که اعمال محدودیت دریافت بنزین تا سقف 30 لیتر در استان گیلان بدون اخذ نظر از کمیسیون انرژی مجلس با هدف مدیریت و بهینه سازی مصرف در حال اجرا است و ما پیگیر دریافت اطلاعات از نتیجه اجرای این طرح هستیم.

وی در ادامه با بیان این‌که «بنده تاکید کردم که هدف گذاری اعمال این محدودیت باید اعلام شود»، اظهار کرد: بنا بود گزارشی از هدف اجرای این طرح و نتیجه آن به ما ارايه کنند که تا به امروز پاسخ مستند و منطقی به ما داده نشده است که این برنامه به هدف خود رسیده است یا خیر. آنچه که به ما گفته شد مدیریت مصرف هدف اعمال این محدودیت بوده است. اکنون باید پاسخ داده شود که محدودیت در دریافت بنزین تا سقف 30 لیتر چه تاثیری در مدیریت مصرف می تواند داشته باشد تا اینکه فرد بتواند یکجا بنزین خود را دریافت کند.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در خصوص طرح توزیع عادلانه بنزین که در قشم و کیش به صورت آزمایشی اجرا شد ما نیز گزارش خواستیم که نتیجه چه شد اما به ما گزارشی ندادند. بنظر می رسد اعمال این محدودیت یک طرح آزمایشی بدون دلیل و حساب و کتاب بوده است و به جایی هم نخواهد رسید. بنده بعید می دانم این اعمال محدودیت در شهرهای دیگر مانند تهران نیز اجرایی شود. این طرح تاکنون نتیجه مثبتی نداشته است.

وی تاکید کرد: اینکه یک پروژه در سطح کشور با هدف اصلاح امور اجرایی شود گام مثبتی است و ما نیز از آن حمایت می کنیم به شرط اینکه نتیجه بخش باشد. طرح بنزینی که برای عادلانه کردن سهیمه خانوارها در کیش و قشم اجرایی شد از ابتدا با مخالفت کمیسیون انرژی مجلس مواجه شد اما دولت ممارست داشت اجرای این طرح می تواند برای همه ملت مفید باشد. بنده شخصا نیز اعتراض کردم در اجرای این طرح نیز جامعه هدف شما از نظر مکانی صحیح نیست. در کیش و قشم همه بسترهای لازم فراهم بود و نتیجه اجرای این طرح در این دو جزیره نمی تواند به تمام مناطق کشور تسری پیدا کند.

سه منبع آگاه به رویترز گفتند: اوپک و متحدانش شامل روسیه در آستانه دیدار روز چهارشنبه، سرگرم مذاکره درباره کاهش تولید هستند.

بر اساس گزارش رویترز، یک منبع نزدیک به مقامات روسیه اوایل هفته خبر داده بود روسیه ممکن است کاهش یک میلیون بشکه در روز تولید اوپک پلاس را در جلسه بعدی وزیران این گروه پیشنهاد کند.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد که محدودیت سوخت 30 لیتری برداشته خواهد شد.

حمید حبیبی بعد از ظهر امروز (4 مهرماه) در جلسه کارگروه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان با بیان اینکه رسالت ما تامین و توزیع سوخت اعم از گاز مایع، بنزین، نفت سفید، گازويیل و ... است، اظهار کرد: تامین سوخت و انرژی واحدهای صنعتی، معدنی و تجاری استان با فرآورده‌های گازويیل و مازود انجام می‌شود.

وی با اشاره به وجود 288 واحد تولیدی، صنعتی و معدنی در استان زنجان که به انرژی سوخت وابسته هستند، افزود: مشکلی در تامین و توزیع سوخت این واحدها نداریم.

این مسيول با اشاره به مشکل سایبری و قطعی اینترنت در این هفته، ادامه داد: آمار عملکرد تخصیص سوخت به صورت دستی و فیزیکی انجام خواهد شد و واحدها نگرانی بابت تامین سوخت نداشته باشند.

حبیبی با بیان اینکه وظیفه داریم با شروع فصل سرما، سوخت دوم و جایگزین واحدهای معدنی و کارخانجات را تامین و ذخیره‌سازی کنیم، اضافه کرد: سوخت جایگزین به برخی از این واحدها تخصیص و برخی دیگر ابلاغ شده است. همچنین واحدهایی که سوخت کمتری نیز دریافت کردند، می‌توانند به دریافت سوخت جایگزین خود اقدام‌ کنند.

این مسيول با تاکید بر اینکه در تامین بنزین استان مشکلی نداریم، در خصوص سقف 30 لیتر این‌گونه پاسخ داد: به هبچ عنوان کاهشی در سهمیه 60 لیتری بنزین اتفاق نیفتاده و همچنان کارت‌های سوخت ماهیانه 60 لیتر با بنزین 1500 تومانی شارژ می‌شود و در صورتی هم که استفاده نشود، در کارت‌های سوخت ذخیره خواهد شد.

وی با بیان اینکه تنها موردی که در جایگاه‌های سوخت استان زنجان و سایر استان‌ها اعمال شده، این است که قبلا شهروندان در هر مرحله از سوخت‌گیری می‌توانستند 60 لیتر بنزین بزنند که اخیرا به دلیل جلوگیری از انحراف خارج از شبکه، بهینه‌سازی مصرف سوخت و سوءاستفاده‌های دیگر، تبدیل به 30 لیتر شده است. یعنی در هر بار سوخت‌گیری از سهمیه خودشان می‌توانند 30 لیتر بنزین بزنند و بنزین آزاد هم که قبلا در هر مرحله سوخت‌گیری 60 لیتر بود، الان 30 لیتر شده و کسی که بیش از 30 لیتر نیاز دارد، می‌تواند دوباره سوخت‌گیری کند.

حبیبی با تاکید بر اینکه سهمیه 60 لیتری بنزین تغییری نکرده است و کسی که بیش از 30 لیتر نیاز دارد، می‌تواند در دو مرحله سوخت‌گیری کند و 30 لیتر بعدی را یا با کارت آزاد و یا از جایگاه دیگری استفاده کند و یا بعد از 8 ساعت از همان جایگاه بنزین بزند، ابراز کرد: این موضوع به نفع رانندگان و در راستای بهینه‌سازی مصرف سوخت و جلوگیری از انحراف خارج از شبکه است.

این مسيول با بیان اینکه چندین بار در این خصوص اطلاع‌رسانی شده است و اکثر رانندگان در جریان این موضوع هستند، افزود: متاسفانه شایعاتی مبنی بر افزایش قیمت و کاهش سهمیه بنزین توسط برخی مطرح می‌شود که به هیچ وجه صحت ندارد و از مردم تقاضا داریم در این خصوص اخبار رسانه‌های رسمی را دنبال کنند.

وی افزایش قاچاق سوخت، تاثیرات سفرهای بعد از کرونا و افزایش مصرف و قیمت سوخت در مناطق غرب و شرقی خارج از کشور را علل این تصمیم دانست و اذعان‌ کرد: این مسيله کشوری باعث شد که ما در استان تعداد کارت‌های آزاد را کاهش دهیم و سوخت‌گیری 60 لیتری را با محدودیت همراه کنیم تا سوخت استان فقط به مصرف‌کنندگان واقعی برسد؛ چراکه ما در منطقه کریدور شمال‌غرب قرار داشتیم، از این رو این مسيله باعث افزایش سوخت‌گیری مازاد توسط مسافران می‌شد.

دور باطل سیاست‌گذاری اشتباه بنزین

مرتضی زمانیان اقتصاددان و مدیر گروه اقتصاد اندیشکده حکمرانی شریف گفت: مروری بر سیاست‌‌گذاری حوزه بنزین در سال‌های گذشته، نشان می‌دهد که مشکلات بنیادینی در این حوزه وجود دارد که دولت‌ها فارغ از جناح سیاسی که به آن تعلق دارند، مجبور می‌شوند تصمیماتی درباره آن بگیرند. وی افزود: اما فرار دولت‌ها از اتخاذ سیاست درست و ایجاد تغییرات بنیادی در این حوزه سبب می‌شود آنها در شرایط بحرانی دست به اقداماتی بزنند که می‌تواند پیامدهای زیانباری مانند آنچه در آبان ماه سال 98 اتفاق افتاد را برای کشور به دنبال داشته باشد و همچنین دور باطل سیاست‌گذاری اشتباه بنزین ادامه یابد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی در نشست خبری: برای تغییر الگوی مصرف، صرفا نباید به سمت متغیرهای قیمتی بنزین برویم بلکه باید از متغیرهای غیرقیمتی هم استفاده کنیم.

اگر روند فعلی مصرف بنزین ادامه یابد، احتمال واردات بنزین وجود دارد مگر اینکه سقف مصرف بنزین کنترل شود.

باید از یک سری متغیرها برای کنترل مصرف بنزین استفاده کنیم.

برنامه سال 1402 برای قیمت بنزین هنوز آماده نیست و نمی توان در مورد آن صحبت کرد.

افزایش مصرف بنزین طی ماه‌های اخیر در شرایطی اتفاق افتاده که این گمانه مطرح می‌شود که شاید دولت برای کنترل مصرف، تصمیم به گرانی بنزین بگیرد.

لایحه دو فوریتی برای مجلس تهیه کرده‌ایم که افزایش قیمت برخی از کالاها به سال بعد موکول شود؛ این جمله‌ای بود که چهارم تیرماه از زبان رییس دولت سیزدهم شنیده شد؛ اظهارنظری که در گام اول، این شايبه را در ذهن بسیاری ایجاد کرو که دولت در سال آینده احتمالا تصمیم برای تغییر قیمت بنزین خواهد داشت.

اگرچه سید ابراهیم رییسی در همان برنامه تاکید کرده بود که برنامه‌ای برای تغییر قیمت سوخت نداریم، اما با این حال، با توجه به این‌که طرح بنزین برای همه به صورت آزمایشی در جزیره کیش در حال اجرا بود، به نظر می‌رسید که دولت شاید تصمیم‌هایی در رابطه با قیمت بنزین در بودجه 1402 داشته باشد

اخبار مرتبط

آخرین اخبار بورس و اقتصاد