به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، شرکت گاز مشترکین خود را براساس منطقه و آب و هوا از سرد به گرم‌ترین نقطه به 5 اقلیم آب و هوایی تقصیم‌بندی می‌کند. هر کدام از این اقلیم‌ها دارای دوازده پله می‌باشند که پله یک تا سه، "الگوی مصرف متعارف" را شکل می‌دهند، پله‌های 4 تا 10 "مازاد بر الگوی متعارف" را شامل می‌شود و پله 11 و 12 متعلق به "بسیار پر مصرف‌ها" است.
همچنین برای هر کدام از اقلیم و پله‌ها حداکثر میزان مصرف متفاوت بوده و در نتیجه تعرفه‌های هر کدام از آنها نیز متفاوت در نظر گرفته می‌شود. از طرفی تعرفه گاز طبیعی در بخش خانگی از ابتدای آذر ماه سال 1400 تنها در پله‌های 4 تا 12 افزایش یافته و تغییری در وضعیت پله‌های 1 تا 3 یا کسانی که "الگوی مصرف متعارف" دارند، نسبت به گذشته در نظر گرفته نشده است.
شایان ذکر است که حدود 76.3 درصد از مشترکین گاز طبیعی را بخش خانگی در کشور شامل می‌شوند و در فصل سرما، درصد این مشترکین به 50 درصد می‌رسد. همچنین تعرفه خانگی در 3 پله اول، از خرداد ماه 1394 تا کنون تغییر نکرده و به عبارتی 75 درصد مشترکین گاز، تعرفه آنها در 7 سال گذشته هیچ گونه تغییری نکرده است.
از طرفی 23.7 درصد از مشترکین نیز در پله‌های 4 تا 12 قرار می‌گیرند و افزایش تعرفه آنها به ترتیب 3، 9، 13و 20 درصد خواهد بود. بنابراین مشترکینی که در پله هفتم قرار می‌گیرند، با افزایش 20 درصدی صورتحساب روبرو خواهند شد.
به علاوه مشترکین پله‌های 8 و بالاتر که شامل 2.1 درصد از کل مشترکین می‌باشند، به دلیل مصرف زیاد بیش از 20 درصد افزایش قیمت خواهند داشت.
به این نکته باید اشاره کرد که سرانه مصرف سالیانه بخش خانگی در سال 1400 معادل 2050 متر مکعب به ازای هر واحد خانگی بوده است. استان های آذربایجان شرقی، اردبیل و کردستان با سرانه مصرف 2847، 2828 و 2719 به ترتیب پرمصرف‌ترین‌های بخش خانگی بوده‌اند و استان‌های هرمزگان، بوشهر و خوزستان با سرانه مصرف 368، 537 و 774 کم مصرف‌ترین استان‌ها بوده‌اند.
همچنین بیشتر مصرف خانگی نیز به ترتیب در ماه‌های دی، بهمن، آذر و اسفند به وقوع می‌پیوندد که سرانه مشترکین خانگی به ازای هر واحد در ماه‌های مذکور به ترتیب 349، 341، 300 و 257 متر مربع در ماه بوده و استان‌های تهران، اصفهان و خوزستان به ترتیب هر کدام 11.5، 9.3 و 8.8 درصدی پر مصرف‌ترین استان‌های کشور هستند.
افزایش تعرفه پر مصرف‌ها مقدمه کاهش مصرف
همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، حدود 50 درصد از مصرف کل گاز کشور توسط پله‌های 4 تا 12 مصرف می‌شود و این به معنای استفاده خارج از الگوی مصرف است. از طرفی کارشناسان معتقدند که هر چقدر سطح رفاه افزایش پیدا کند، میزان مصرف گاز نیز افزایش پیدا می‌کند. از این رو افزایش تعرفه پلکانی پر مصرف‌ها می‌تواند باعث کاهش مصرف گاز نیز شود.
از این رو علی جدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی پیرامون اهمیت اجرای طرح تعرفه گذاری پلکانی در حوزه گاز خانگی در جهت کنترل مصرف گاز گفت: اجرای تعرفه گذاری پلکانی دشوار اما به هر حال باید اجرا شود. با تعرفه گذاری پلکانی قطعا می توانیم مردم را به سمت مصرف درست سوق دهیم. در تعرفه گذاری پلکانی دولت باید برای کسانی که در سطح استاندارد گاز مصرف می کنند، یارانه را همچنان لحاظ کند، زیرا آنها حق دارند که از منابع خدادادی کشور استفاده کنند.
همچنین محمد حسن آصفری نایب ريیس کمیسیون امور داخلی و شوراها در مورد پلکانی شدن تعرفه گاز برای مشترکان پرمصرف، در گفت‌گو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا اذعان داشت: قطعا پلکانی کردن قیمت گاز آن هم به صورت نمایی برای مشترکان پرمصرف، می تواند راهکار موثری برای عادلانه کردن مصرف باشد. باید بین کسانی که کم مصرف هستند و کسانی که پرمصرف هستند تفاوتی باشد و بایستی نسبت به افزایش قیمت گاز پرمصرف ها به‌ویژه کسانی که در بخش های خانگی هستند اقدام موثر شود.
بنابراین، توجه به افزایش تعرفه‌ی پرمصرف‌ها می‌تواند فضای مناسبی را برای کشور در جهت بهینه‌سازی مصرف سوخت ایجاد کرد به علاوه اینکه با رسیدن به ناترازی گازی و افزایش مصرف، لزوم توجه به سیاست‌های کنترلی بیش از بیش به چشم می‌خورد.
